تغییرات دوران سالمندی در بعدهای مختلف

مجموعه: دوران سالمندی

تغییرات در دوران سالمندی

تغییرات دوران سالمندی در بعدهای گوناگون

بعد رفتاری

بعد شناختی

هیجانی

اجتماعی

بعد جسمانی

بعد جسمانی:

تغییرات حسی:

شنوایی:با افزایش سن، کم کم تغییرات مشهودی در کاهش درک شنوایی( سنگین شدن گوش) بروز می کند. در این وضعیت شخص سالمند ديگر نمی تواند اصوات ضعیف را بشنود و گفتار سایرین را به راحتی درک کند، به همین علت اغلب از اطرافیان می خواهد تا بلندتر صحبت کنند یا صدای تلویزیون را بلندتر کنند.

بینایی:با افزایش سن، چشم ها توانایی تولید کافی اشک را از دست می دهند. شبکیه، ضعیف و عدسی چشم کم کم کدر می شود. تمرکز روی اشیاء مشکل می شود. حتی اشخاص سالمند نسبت به بعضی نورها و روشنایی با درجات مختلف حساس می شوند.

چشایی و بویایی:بویایی و چشایی هم تحت‌تأثیر روند سالمندی قرار می گیرند. تعداد کل جوانه های چشایی پس از 80 سالگی کاهش می یابد. برخی اشخاص هم کاهش در حس بویایی را تجربه می کنند و این امر معمولاً بخاطر وجود مشکلاتی در گیرنده های بویایی است.

لامسه:پوست بدن یک نقش محافظتی ایفا می کند. تغییرات پوستی مثل، چروک شدن ، نازک شدن، خشک شدن و پوسته پوسته شدن پوست در دوران سالمندی، اشخاص را نسبت به درد و اسیب حساس می کند.

تغییرات استخوانی و ماهیچه ای:

استخوان ها از لحاظ تراکم و اندازه کم کم کوچک و ضعیف می شود و مستعد به شکستگی می شود. قد ممکن است کوتاه تر شود. عضله ها قدرت و انعطاف پذیری خویش را از دست می دهد. همچنين قدرت هم آهنگی کم تر می شود.

عملکرد حرکتی:

با افزایش سن، توانایی رفتارها و حرکات پیچیده در شخص از دست می روند.انجام فعالیتهای پیچیده منوط به ظرفیت فیزیکی و عصبی می باشد که با افزایش سن و کاهش این ظرفیت ها، انتظار از دست رفتن پیچیده‌گی رفتاری، بالا می رود. مطالعه های گوناگون نشان دادند که کنترل ژست با افزایش سن کاهش می یابد. این افت در کنترل ژست، در ابتدای دهه پنجم زندگی آغاز می شود و آرام آرام و منظم در ادامه زندگی ترقی می کند.

ورود به دوران سالمندی

شناختی

شناخت حاصل عملکرد مغز است. با توجه به اینکه مغز تغییراتی را در جریان افزایش سن نشان می دهد، انتظار میرود شناخت هم دچار تغییراتی شود. یعنی با افزایش سن، افولهایی در سیستم شناختی رخ می دهند.

حافظه

با افزایش سن، حافظه، کارایی خویش را از دست می دهد. همچنان که تعداد سلول های عصبی( نورون ها) در مغز کاهش پیدا می کند، فرآیند یادگیری و به یادآوردن کلمات و اسم ها هم دشوار می شود.

زبان

شخص سالمند امکان دارد در موقع حرف زدن بارها کلمات موردنظر خویش را خصوصا اسامی اشخاص، اشیاء، و اماکن را بخاطر نیاورد و همین امر سبب بروز وقفه در روند گفتار او شود.

در این زمان شخص حس می کند واژه یا اصواتی از آنرا بخاطر می آورد ولی توان بیان آنرا ندارد( به اصطلاح کلمه نوک زبانش است ولی نمی تواند آن را بطور کامل بازیابی نماید.) این مشکل بیشتر در بین سالمندانی دیده می شود که بیش از 80 سال داشته و از تحصیلات کمتری برخوردارند، که علت این امر وجود رابطه ی مستقیماً بین سطح تحصیلات و عدم بروز این مشکل میباشد ، زیرا سطح بالاتر تحصیلات و یا مطالعه مستمر در زمان زندگی تا حد زيادي احتمال پیدایش این مشکل را کاهش می دهد.

پردازش اطلاعات

با افزایش سن مدت زمان انجام تکالیف افزایش می یابد. همینطور افزایش سن، تعداد مواردی که در حافظه فعال باید به سرعت در دسترس قرار گیرند را کاهش می دهد. به جهت تغییرات در سرعت پردازش، باید انتظار داشت که سرعت خواندن با سن کندتر شود.

تغییرات طبیعی دوران سالمندی

بعد هیجانی:

محققان بر این باورند که سالمندان و کسانی که ازنظر روانی به تکامل رسیده اند اطلاعات بیشتری نسبت به احساسات درونی خوددارند. این تکامل و اطلاعات نسبت به احساسات درونی سبب می شود که اشخاص در هنگام تصمیم گیری ها بصورت هیجانی عمل نکرده و بیشتر به جنبه های مثبت و منفی ای که بر روی آنها اثر می گذارد بپردازند.

بعد اجتماعی:

ازنظر اجتماعی تغییراتی که در دوره سالمندی برای اشخاص رخ می دهد همانند:فوت همسالان و دوستان، فوت همسر، بازنشستگی و …. تأثیرات مثبت و منفی بسياري بر زندگی این اشخاص خواهد گذاشت که این تأثیرات برای هر شخص فردی سازی و به زندگی فردی سالمند بستگی خواهد داشت.

تغییرات جسمی در دوران سالمندی

بعد رفتاری:

یکی دیگر از مشکلاتی که سالمندان با آن دست وپنجه نرم می کنند مشکلات خواب است که در آقایان از سن ۳۰ سالگی و در بانوان از سن ۵۰ سالگی به بعد نمایان می شود. به همین دلیل ما سعی داریم برخی از دلایلی که باعث وجود مشکلات در خواب سالمندان می شود را نام ببریم. این مشکلات عبارت اند از:عوامل فیزیولوژیک، عوامل پزشکی، داروهای خاص بیماری های روانی، اختلال خواب اولیه، عوامل رفتاری- اجتماعی، خانوادگی و عوامل محیطی.

آلزایمر:

بیماری آلزایمر رایج ترین نوع دمانس با شروعی تدریجی و پیشرفتی مداوم است که به مرور زمان حافظه و توان مندی های ذهنی/ شناختی ديگر مثل تفکر، دلیل و قضاوت فرد را تحت‌تأثیر قرار می دهد و شخص مبتلا در انجام وظیفه ها روزانۀ زندگی با مشکل مواجه می شود.

این بیماری با اسیب به حافظۀ کوتاه مدت شروع می شود و کم کم در افراد مبتلا، به دلیل درگیری قسمت های دیگر مغز، علائمی چون:اختلالات شناختی( اختلالات شناختی در سالمندان مانند اختلال در زبان، تفکر، قضاوت، استدلال، جهت یابی، تصمیم گیری، حل مسئله، یادگیری مطالب جدید، توجه، خواندن و نوشته) اختلال های خلقی( مانند تحریک پذیری، استرس، افسردگی، ناتوان شدن توانمندی های هیجانی/ عاطفی، پارانویا، مشکلات خواب، بروز واکنش های هیجانی ناگهانی و بی دلیل ) اختلالات رفتاری( رفتار غیرقابل پیش بینی، بی قراری و پرتحرکی یا از سویی دیگر بی حرکتی، بروز رفتارهای وسواس گونه، بر داشتن وسایل دیگران، تکرار یک رفتار یا کلام، تغيير شخصیت، کاهش تعادل حرکتی و بروز رفتارهای ناپسند).

گردآوری: بخش زناشویی بیتوته