در مقابل ترس‌کودک چه برخوردی داشته باشیم؟
- مجموعه: والدین موفق
ترسهای طبیعی کودک
کودک از بدو تولد ترسهایی را مختص به سن خود تجربه می کند که در آن مرحله سن طبیعی است و ما فقط می توانیم کودک را همراهی کنیم تا آن دوره از سنش را با آرامش پشت سر بگذارد و نیازی به اقدام خاصی نیست .
در زیر به چند نمونه از ترسهای طبیعی کودک اشاره می‌شود:
۲ تا ۵ سال: در این سنین کودک از صداهای بلند، غریبه‌ها، جدایی از والدین و اشیاء بزرگ می‌ترسد.
۳ تا ۶ سال: در این سنین بیشترین ترس کودک از چیزهای خیالی مثل غول، هیولا، تاریکی، لولو و صداهای ناشناس است.
۷ تا ۱۶ سال: در این سنین ترسهای کودک واقعی‌تر شده‌اند. ترسهایی مثل زخم و جراحی، بیماری، مدرسه، مرگ، موقعیت‌های طبیعی.
اگر ترسهای کودک با سن و شرایط رشدی‌اش مطابقت نداشته باشد، غیر طبیعی تلقی می‌شود. در این بین واکنش والدین در صورت بروز ترسهای طبیعی و غیرطبیعی کودک‌شان، باید درست باشد و جوری نباشد که کودک از بروز ترس خود پشیمان و سرخورده شود. در زیر به چند واکنش مهم والدین در برخورد با ترس کودکان، اشاره می‌کنیم.
همه چیز درباره ترس کودک
نشانه های ترس کودکان را بدانید
1. فرار از موقعیت ترس آور
2. کمک خواستن
3. چنگ زدن بدن
4. خشک شدن دهان
5. جیغ کشیدن
6. لرزش اندام
7. پریدن رنگ صورت
8. تنگی نفس و گرفتگی صدا
9. افزایش ضربان قلب
10. عرق کردن
11. احساس خستگی شدید
نشانه های ترس کودکان
12. از دست دادن کنترل ادرار
13. تضعیف قدرت اندیشه و تصمیم گیری
14. لکنت زبان
15. نگاه های غیرطبیعی
16. گوشه گیری، انزواطلبی و کمرویی
17. اختلال خواب
18. اختلال گوارشی
19. شب ادراری
20. خشم و عصبانیت
21. حسادت
22. ناخن جویدن
واکنش مهم والدین در برخورد با ترس کودکان
ترس در کودکان را یک واقعیت بدانید :
وقتی کودک از ترس هایش با شما صحبت می کند ، با آرامش و چشم در چشم ، دست های کودک را در دست های خود نگه دارید و به او اطمینان دهید که پدر و مادر همیشه مراقب تو هستند و در مقابل خطرات ، از تو مراقبت می کنند .
اگر با او هراسان و نگران صحبت کنید ، او علاوه بر ترس ، مضطرب و نگران هم می شود . برای مثال باید بگوییم : من می دانم که صدای هواپیما بلند و ترسناک است ؛ ولی به تو آزاری نمی رساند . هواپیما به ما کمک می کند که آسان تر سفر کنیم .
هرگز کودک را تحقير و سرزنش نکنیم
هرگز كودك را به خاطر ترس و اضطرابي كه دارد، تحقير و سرزنش نكنيم چرا كه كودك نمي‌‌تواند علت ترس خود را كه از ديد بزرگترها غيرمنطقي است، درك كند لذا سرزنش نه تنها كمكي نمي‌‌كند بلكه بر اضطراب او مي‌‌افزايد.
با کودک بازی کنید و او را سرگرم کنید
بازي و سرگرمي به عنوان يكي از راه‌هاي از بين بردن ترس در كودكان به والدين پيشنهاد مي‌‌شود.
کودک را به خاطر ترسش مسخره نکنید
ترسهای کودک هر چند ممکن است برای شما پیش پا افتاده ومسخره باشد ولی برای خود کودک بسیار جدی و وحشت آور است .
راجع به موضوعاتی که ممکن است موجب ترس کودک شود با او صحبت کنید
همیشه از قبل راجع به موضوعاتی که ممکن است موجب ترس ووحشت کودک شود با او صحبت کنید و او را آماده روبرو شدن با مساله کنید . مثلا اگر قرار است کودک برای عمل جراحی به بیمارستان برده شود حتما در مورد این مساله از قبل با کودک صحبت کنید تا او یکباره غافلگیر ووحشت زده نشود .
واکنش مهم والدین در برخورد با ترس کودکان
کودک را تایید کنید
ترس فرزندتان را تائید کنید، ولی در ترسیدن با او مشارکت نکنید و به آن ترس دامن نزنید.
برای مثال وقتی کودک در مورد ترسیدنش از هیولایی که در اتاقش است برای شما می‌گوید، می‌توانید به کودکتان بگویید: «می‌دانم که از هیولای زیر تختخوابت ترسیده‌ای، ولی بیا با هم زیر تخت را نگاه کنیم و مطمئن شویم که هیولایی زیر تخت نیست.» این شیوه خوبی است که می‌توانید برای تائید ترس کودک به کار بندید.
همچنین گاهی اوقات می‌توان به کودک یاد داد که با گفتن عباراتی مثل «ای هیولا! بیا بیرون. من از تو قوی‌ترم و می‌خواهم تو را از بین ببرم.»، «ای هیولا بیا بیرون تا حسابت رو برسیم!» سعی کند بر ترسش پیروز شود و هیولای خیالی را از بین ببرد. حتی این روش می‌تواند به اعتماد به نفس کودک هم کمک کند و متوجه شود که خودش از شرایطش قوی‌تر است و تا حدودی می‌تواند اوضاع را کنترل کند.
از کودک حمایت کنید
کودک باید مطمئن شود در هنگام ترسیدن شما از او حمایت می کنید و در کنارش هستید .
گاهی ترس در کودکان برای جلب توجه است
گاهی کودک ابراز ترس می کند ، و در نتیجه ، مادر یا پدرش ، او را در آغوش می گیرند و نوازش می کنند . ممکن است ، بله ممکن است کودک آگاهانه بترسد ؛ بدین معنا که کودک متوجه شده که هر گاه می گوید می ترسم ، به او توجه می شود و او را نوازش می کنند .
در این مواقع ، اشتباه از طرف پدر و مادر است که فرزندشان احساس کمبود توجه و نوازش می کند . والدین باید کودک خود را چنان از نظر عاطفی اشباع کنند که کودک نیازش را چنین ابراز نکند . کودکان مانند غذا به آغوش والدین و محبت آنان احتیاج روزانه دارند .
اگر احساس کردید ترس کودک از نوع جلب توجه است ، در مواقع بازی ، تماشای تلویزیون یا خوابیدن ، در کنار او دراز بکشید ، یا او را در آغوش بگیرید . همچنین در هنگام چنین ابراز ترسی ، آن را نشنیده بگیرید و کمتر به ترسش توجه کنید . سه هفته طول می کشد تا متوجه شود که این نوع جلب توجه ، نزد شما مقبول نیست.
هیچگاه به علت ترس کودک از بیماری و مرگ واقعیت ها را از پنهان نکنید و پاسخ کودک خود را بر اساس سطح درک و اعتقادات مذهبی او بدهید . مطابق با سن و شخصیت کودکتان با او درباره بیماری صحبت کنید واجازه دهید او به بیان احساساتش بپردازد.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته
