تقویم تاریخ -30خرداد
- مجموعه: تقویم تاریخ
1576م:سال 1576 و بخشي از سال 1577 ميلادي، كاخ سلطنتي قزوين (پايتخت وقت ايران) به صورت لانه توطئه هاي مرگبار يك شاهزاده خانم صفوي به نام «پريخان خانم» در آمده بود كه طبق برخي روايات، پدرش شاه طهماسب را هم در 1576 مسموم كرده بود. همين پريخان خانم كه زني جاه طلب بود به حيدر ميرزا برادر خود كه برجاي پدر، شاه طهماسب، نشسته بود تنها يك روز امكان سلطنت داد و در شب او را مسموم كرد تا شاه بعدي، فرد مورد نظر او باشد. پس از مرگ حيدر ميرزا، اسماعيل ميرزا پسر ديگر شاه طهماسب را كه به دستور پدر به زندان افكنده شده بود آوردند و به نام شاه اسماعيل دوم بر تخت نشاندند. چون ابراهيم ميرزا عموي اسماعيل و پريخان خانم (پسر شاه اسماعيل اول) كه از شاعري و هنرهم بهره داشت مخالف اين انتصاب بود، طبق توطئه پريخان خانم و تاييد شاه اسماعيل دوم 20 ژوئن 1576 كشته شد. قتل ابراهيم ميرزا كه زماني حاكم خراسان بود و در هرات مي نشست، خراساني ها را خشمگين ساخت. اسماعيل دوم كه تعادل رواني نداشت كمر به قتل شاهزادگان صفوي كه قلبا او را قبول نداشتند بست و پريخان خانم در اين برنامه قرار گرقت و از ميان برده شد. پادشاهي اسماعيل دوم نيز به دو سال نرسيد و از ميان رفت.
1330ش:بحث جلسه 26 خرداد سال 1330 مجلس شوراي ملي از هر لحاظ شنيدني است كه در پي انتقاد «صدر ميرحسيني» نماينده كرمان بالا گرفت. وي گفت: در باره كشاورزي كرمان دو سال است كه حرف بدون عمل مي زنيم. كشاورزي كرمان دچار بي آبي و پسته اش گرفتار آفت شده است. خيلي كشورها مثل كرمان بي آبند، ولي در آنجا دانش تازه كمك كرده و مسئله ندارند. آنان راه زراعت با آب كم را حل كرده اند. من نمي دانم اين سفارتخانه هاي ما با اين همه مستشار اقتصاد، كشاورزي و فرهنگ براي حل مسئله چه كرده اند. كار آنها اين بايد باشد كه تجربه ديگران و كشور محل ماموريت خود را به ما منتقل كنند. از روشها و محصولات تازه خبر دهند، بذر بفرستند و .... سفارتخانه كه ميهمانخانه نيست؛ هدر دادن پول مردم (با تامين هزينه هاي آنها) بدترين گناه است. بعضي مقامات دولتي مي گويند كه صبر كنيد، وقتي كه نفتمان را خودمان بفروش برسانيم با پولش آب رودخانه هاي دور دست را با لوله به كرمان مي آوريم كه از نظر من وعده سر خرمن است. اين حرفها به گوش كشاورز كرماني نمي رود. كار ما شده است تبليغ توخالي؛ با اين كه دولت ملي روي كار آمده راديو ما هنوز هم وسيله تبليغ است و «حرف (وعده غير عملي)» تبليغ مي كند، فقط حرف، و همين است كه مردم مي گويند راديو دروغ مي گويد. از من رساندن درد دل كشاورزان كرمان به گوش شما بود. خودتان و دولت بايد پاسخگو باشيد. اگر به جيرفت برسيد كشور را از محصولات كشاورزي بي نياز مي كند، آنجا زرخيز است، هندوستان ايران است، فقط دلسوز مي خواهد و ....
1951م:در دهه آخر ژوئن 1951 (اواخر خرداد و اوايل تيرماه 1330) ميان برخي نشريات تهران درگيري مقاله اي بود كه چند صدايي را منعكس مي كند. روزنامه هاي متمايل به راست و برخي از جرايد ميانه رو تهران گزارش كرده بودند كه نخست وزير انگلستان اندرز دولت آمريكا را پذيرفته و از حمله نظامي به ايران و تصرف آبادان منصرف شده و اين موضع را «گريدي» سفير آمريكا در تهران در ملاقات با دكتر مصدق كه در خانه وي انجام شد به او اطلاع داده است تا وقت خود را صرف تجهيز نيرو و اعزام به خوزستان نكند.
1951م: 20ژوئن سال 1951 كه تب رسيدن به دمكراسي واقعي، ايرانيان را در برگرفته بود و سرگرم ملي كردن نفت خود و مبارزه با انگلستان بودند، جان دوي فيلسوف آمريكايي و صاحب فلسفه «پرگماتيسم» به حمايت از مساعي مردم ايران سخن گفت و اين نوع تلاشها را «حق» هر ملتي دانست.
1789م:بيستم ژوئن در تاريخ حق طلبي ملتها روز بزرگي است. در اين روز در سال 1789 به دستور لوئي شانزدهم پادشاه وقت فرانسه، نمايندگان طبقه سوم اين كشور را به اين سبب كه در جلسات قبل مجمع ملي خواهان تدوين يك قانون اساسي براي فرانسه و محدود و مشروط كردن اختيارات پادشاه شده بودند به مجلس راه ندادند و آنان به جاي بازگشت به شهر و خانه هايشان، هرگونه خطر را پذيرفتند، در نزديكي ساختمان مجمع به يك زمين تنيس رفتند و در آنجا سوگند ياد كردند كه تا قانون اساسي تدوين نشود متفرق نشوند و جز يكي از آنان بقيه اين سوگند نامه را امضاء كردند. سپس از «ورساي» به پاريس رفتند و جلسات بعدي خود را در آنجا برگذار كردند. «ميرابو» نطق معروف خود را که به خواست مردم آمده ايم و جز با سرنيزه بيرون نخواهيم رفت در همان زمين تنيس ايراد کرد که در «تاريخ» باقي مانده و معروف شده است. در اينجا درگيري سربازان پادشاه با نمايدگان طبقه سوم، سبب دفاع مردم معمولي از آنان شد كه به بپاخيزي عمومي و انقلاب فرانسه منجر شد. مجلس طبقات سه گانه به منظور تصويب ماليات اضافي به تشكيل جلسه دعوت شده بود كه نمايندگان طبقه سوم خواهان قانون اساسي شده بودند. طبقه سوم در فرانسه آن زمان، «عوام الناس» نبود بلكه توانگران و صاحبان صنايع و بازرگانان را طبقه سوم (پايين تر از روحانيون و اشراف و اعيان) مي خواندند. وركينگ كلاس، در آن زمان به حساب در نمي آمد.
2004م:گردن زده شدن «پال مارشال جانسون» تكنيسين ميانسال هلي كوپتر در كشور سعودي در 18 ژوئن 2004 كه چند روز در گروگان بود اين سئوال را در رسانه ها مطرح ساخته بود كه اين عمليات در كشور نفت و پول تا چه زمان و نيل به كدام نتيجه ادامه خواهد يافت. برخي رسانه ها ترديد نداشتند كه هدف، خانواده سعود است كه پس از ايجاد كشور سعودي در نيمه اول قرن بيستم و برسميت شناخته شدن اين دولت از سوي انگلستان طبق قرارداد جده، و هم پيمان نفتي شدن با امريكا به ثروت سرشار دست يافته و در توزيع آن رعايت انصاف و عدالت نمي كند، و اين نفوذ و ثروت را براي حل مسائل اعراب از عراق تا فلسطين و ... بكار نمي اندازد و نيزانجام كارها به دست صدها هزار خارجي غير عرب و عمدتا غير مسلمان سپرده شده است.
2004م:بيستم ژوئن 2004 مصاحبه يك ساعته بيل كلينتون رئيس جمهوري پيشين آمريكا از شبكه سي. بي. اس پخش شد كه درباره تجربه و خاطراتش از هشت سال رياست کردنش بر ايالات متحده بود. اين مصاحبه به مناسبت انتشار كتاب 957 صفحه اي خاطرات او انجام شده بود. در اين مصاحبه، كلينتون در باره القاعده گفته بود: پس از انتخاب بوش برياست جمهوري به او گفتم كه اسامه بن لادن بزرگترين تهديد براي آمريكاست، ولي در آن هنگام بوش توجه نكرد و موضوع صحبت را تغيير داد!. اما بعدا از عنوان «القاعده» استفاده هاي سياسي فراوان کرده است.
2004م: 18ژوئن 2004 طرح قانون اساسي اتحاديه اروپا مركب از 25 كشور در اجلاس بروكسل به تصويب رسيد و قرار شد كه پس از تصويب آن در هر كشور عضو از طريق راي پارلمان و يا رفراندم، به اجرا در آيد. در آن زمان اين سئوال مطرح بود كه اين اتحاديه مي خواهد تا به كجا گسترش يابد؟ و واكنش كشورهاي واقع در قاره هاي ديگر در قبال گسترش اتحاديه اروپا و همچنين ناتو چه خواهد بود زيرا 18 ژوئن، همزمان با جلسه نهايي نشست قانون اساسي اتحاديه اروپا، رامسفلد وزير دفاع وقت آمريكا در بالكان سرگرم تشويق كشورهاي اين منطقه ازجمله مقدونيه، كرواسي و آلباني به عضويت در ناتو بود.
1402: لشکريان امير تيمور و سلطان ايلدرم بايزيد براي جنگ، در آنکارا ( آنقره ) به مقابل هم رسيدند.
1674: نيکلاس رو Nicholas Roweشاعر انگليسي که در اشعار انتقادي از پادشاه وقت ، ويليام ، به جاي نام او « تيمور لنگ » را خطاب کرده است به دنيا آمد.
1793: الي ويتني Eli Whitney اختراع خود ماشين پنبه پاک کني ( جين ) را به ثبت داد.
1837: ويکتوريا در 18 سالگي پادشاه انگلستان شد و 63 سال سلطنت کرد.
1867: اندرو جانسون رئيس جمهوري وقت آمريکا اعلام کرد که خريد آلاسکا از روسيه به مبلغ 7 ميليون دلار( هر هکتار 2 سنت ) قطعيت يافته است. قانون خريد اين کلني روسيه 9 آوريل همين سال به تصويب سناي آمريکا رسيده بود.
1895: بانو Caroline Willard Baldwin نخستين زن در تاريخ آمريکا شد که مدرک دکترا در علوم به دست آورد.
1895: نيکارگوئه، هندوراس و السالوادور ميان خود يک فدراسيون تشکيل دادند که عمري نکرد.
1963: سران آمريکا و شوروي در ژنو موافقت کردند که ميان دفاتر آنان يک تلفن مستقيم کار گذاري شود تا از وقوع حوادث ناگوار ناشي از اشتباه جلوگيري بعمل آيد.
1979: بيل استيوارت Bill Stewart گزارشگر شبکه تلويزيوني آمريکاييABC در نيکاراگوئه به دست افراد گارد ملي حکومت ساموزا(هوادار آمريکا) کشته شد.
1990: زمين لرزه اي به شدت هفت و شش دهم ريشتر شمال ايران را تکان داد که بر اثر آن چهل تا پنجاه هزار تن کشته شدند و زيانهاي مالي فراوان به بار آمد.
منبع:iranianshistoryonthisday.com
