ALP یا آلکالین فسفاتاز چیست؟+ تفسیر آزمایش ALP
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
آزمایش آلکالین فسفاتاز چیست؟
آزمایش آلکالین فسفاتاز (ALP) میزان ALP را در خون شما اندازه گیری می کند. ALP آنزیمی است که در بسیاری از قسمت های بدن شما یافت می شود. هر قسمت از بدن شما نوع متفاوتی از ALP تولید می کند. بیشتر ALP در کبد، استخوان ها، کلیه ها و دستگاه گوارش شما یافت می شود.
سطوح غیر طبیعی ALP در خون شما ممکن است نشانه طیف وسیعی از شرایط سلامتی، از جمله بیماری کبد ، اختلالات استخوانی و بیماری مزمن کلیوی باشد. اما آزمایش آلکالین فسفاتاز به تنهایی نمی تواند منبع ALP در خون شما را شناسایی کند، بنابراین آزمایشات دیگری معمولاً برای تشخیص مورد نیاز است.
نام کامل آلکالین فسفاتاز
• Alkaline Phosphatase (ALP) Test
نام های دیگر آلکالین فسفاتاز
• ALP
• ALK
• PHOS
• Alkp
• ALK PHOS
نوع نمونه آلکالین فسفاتاز
خون
نحوه انجام آلکالین فسفاتاز
آزمایشگاه برای انجام آزمایش به مقدار کمی خون نیاز دارد.
پرسنل آزمایشگاه با قرار دادن تورنیکت در اطراف بازوی شما شروع می کند. این باعث می شود رگ های شما با خون متورم شوند. سپس ناحیه ای از پوست شما را با الکل پاک می کند. وقتی سوزن وارد رگ شما می شود،سوزش کمی احساس خواهید کرد. خون به داخل یک ویال کوچک متصل به سوزن جریان می یابد. وقتی آزمایش انجام شد، متخصص آزمایشگاه تورنیکت را برمیدارد و شما یک بانداژ را در محلی که سوزن وارد کرده است میگیرید. فقط چند دقیقه طول میکشد.
خطرات و عوارض انجام آلکالین فسفاتاز
• گرفتن نمونه خون معمولاً بسیار ایمن است. برخی از مواردی که ممکن است بعد از آزمایش اتفاق بیفتد عبارتند از کبودی در نقطه ای که سوزن وارد شده است و کمی سرگیجه.
زمان و شرایط انجام آلکالین فسفاتاز
• آماده سازی برای آزمایش آلکالین فسفاتاز بستگی به آزمایشگاهی دارد که آزمایش را انجام می دهد. برخی از آزمایشگاه ها از شما می خواهند که 6 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید.
آلکالین فسفاتاز در چه مواردی تجویز میشود؟
پزشک شما ممکن است آزمایش آلکالین فسفاتاز را به عنوان بخشی از یک معاینه معمول تجویز کند. بسیاری از شرایط ممکن است بر سطح ALP تأثیر بگذارد، بنابراین آزمایش اغلب با سایر آزمایشهای خون انجام میشود. این تستهای دیگر شامل پانل متابولیک جامع (CMP) یا تستهای عملکرد کبدی است که عملکرد کبد شما را بررسی میکند.
در صورت داشتن علائم آسیب کبدی یا اختلالات استخوانی، ممکن است آزمایش آلکالین فسفاتاز نیز تجویز شود. علائم بیماری کبد عبارتند از:
- تهوع و استفراغ
- کمبود اشتها
- خستگی
- ضعف
- زردی ، وضعیتی که باعث زرد شدن پوست و چشمها میشود
- تورم و/یا درد در شکم
- تورم در مچ پاها
- ادرار تیره رنگ و / یا مدفوع روشن
- خارش مکرر
علائم اختلالات استخوانی عبارتند از:
- درد در استخوان های شما
- التهاب و آرتریت در مفاصل شما
- استخوان هایی که شکل غیرعادی و/یا خیلی بزرگ دارند.
- استخوان های شکسته
داروها و عوامل مداخله گر برای انجام آزمایش آلکالین فسفاتاز
• اگر باردار هستید حتما به پزشک خود اطلاع دهید ، زیرا این امر باعث افزایش سطح ALP در خون شما می شود.
• قرص های ضد بارداری و برخی داروها ممکن است سطح ALP را کاهش دهند، در حالی که سایر داروها می توانند باعث افزایش سطح آن شوند. برخی داروهای مداخله گر مانند آنتی بیوتیک ها ،داروهای ضد صرع،آنتی هیستامین ها ،داروهای قلبی عروقی ،عوامل اصلاح کننده بیماری ، داروهای روانگردان ،داروهای دیابت می باشد.
• حتی خوردن یک وعده غذایی چرب قبل از آزمایش آلکالین فسفاتاز نیز ممکن است باعث افزایش اندکی در ALP شود.
تفسیر آزمایش آلکالین فسفاتاز
هنگامی که نتایج آزمایش ALP شما مشخص شد، پزشک شما آنها را با شما در میان می گذارد و پیشنهاد می کند که چه کاری انجام دهید. اگر نتایج آزمایش شما بالا یا پایین باشد، عوامل زیادی به تعیین اینکه چه کاری باید انجام دهید کمک می کند. اگر سطح شما فقط به میزان خفیف افزایش یافته یا کمی پایین باشد، پزشک شما ممکن است مدتی صبر کند و سپس دوباره آزمایش کند تا ببیند آیا سطح به حالت عادی برمی گردد یا خیر.
• سطوح بالا
سطوح بالاتر از حد طبیعی ALP در خون شما ممکن است نشان دهنده نگرانی سلامتی در مورد کبد یا کیسه صفرا باشد. این می تواند شامل انسداد مجاری صفراوی ، سنگ کیسه صفرا ، سیروز، سرطان کبد و برخی از اشکال هپاتیت باشد. سطوح بالا همچنین ممکن است نشان دهنده نگرانی مربوط به استخوان ها مانند راشیتیسم، بیماری پاژه، سرطان استخوان یا غده پاراتیروئید بیش فعال باشد. در موارد نادر، سطوح بالای ALP می تواند نشان دهنده نارسایی قلبی ، سرطان کلیه ، سایر سرطان ها، مونونوکلئوز یا عفونت باکتریایی باشد.
• سطوح پایین
داشتن سطوح ALP کمتر از حد طبیعی در خون شما می تواند نشانه کمبود پروتئین یا بیماری ویلسون باشد، همچنین ممکن است نشانه سوء تغذیه باشد که می تواند ناشی از بیماری سلیاک یا مقدار ناکافی برخی ویتامین ها و مواد معدنی باشد.
ALP پایین همچنین می تواند نشان دهنده یک بیماری نادر به نام هیپوفسفاتازی باشد. این امر باعث می شود استخوان های شکننده ای ایجاد شود که به راحتی می توانند شکسته شوند و دیر ترمیم می شوند.
مقادیر نرمال آلکالین فسفاتاز
سوالات رایج در رابطه با آزمایش آلکالین فسفاتاز
• اگر ALP من بالا باشد باید نگران باشم؟
توجه به این نکته مهم است که سطوح بالا ALP می تواند از نظر شدت متفاوت باشد. در حالی که سطح بسیار بالای ALP اغلب به این معنی است که شما آسیب کبدی یا اختلال استخوانی دارید ، سطوح خفیف بالا می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد - نه لزوماً یک بیماری پزشکی که نیاز به درمان دارد.
• آیا استرس می تواند باعث ALP بالا شود؟
این مطالعه نشان می دهد که mRNA و فعالیت ALP به طور قابل توجهی توسط استرس ER در VSMC های اولیه انسانی در شرایط آزمایشگاهی افزایش یافته است.
• کدام سرطان ها آلکالین فسفاتاز بالایی دارند؟
سطح سرمی ALP در بیماران مبتلا به تومورهای اولیه و متاستاتیک کبد و استخوان، مانند متاستاز کبدی سرطان کولورکتال و درگیری استخوان و کبد در سرطان سینه، افزایش می یابد.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
بسیاری از چیزها می توانند بر سطح ALP تأثیر بگذارند. کودکان و نوجوانان ممکن است سطوح بالایی از ALP داشته باشند زیرا استخوان های آنها در حال رشد است.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته