آزمایش کلسی تونین؛ یک شاخص مهم برای سلامت غدد پاراتیروئید

آزمایش کلسی تونین سطح کلسی تونین را در نمونه خون شما اندازه گیری می کند. کلسی تونین هورمونی است که به کنترل سطح کلسیم در خون شما کمک می کند. کلسی تونین در غده تیروئید شما توسط سلول هایی به نام "سلول های C" ساخته می شود. تیروئید شما یک غده پروانه ای شکل کوچک در گردن شما است.به طور معمول، شما مقدار کمی کلسی تونین در خون خود دارید. 

آزمایش کلسی تونین (Calcitonin Test)

• تیروکلسی تونین

• کلسی تونین انسانی

• hCT

• CT

خون

آزمایش کلسی تونین معمولاً توسط یک پرستار یا تکنسین آزمایشگاه انجام می شود. آنها یک باند الاستیک را دور بازوی شما می بندند تا رگ خونی شما را برجسته کند. سپس، آنها یک سوزن را وارد رگ خونی می کنند و یک نمونه خون را جمع آوری می کنند. نمونه خون شما به آزمایشگاه ارسال می شود و سطح کلسی تونین شما اندازه گیری می شود. نتایج آزمایش معمولاً در عرض چند روز آماده می شود.

آزمایش کلسی تونین یک آزمایش خون ساده و بی خطر است که معمولاً خطرات یا عوارض جدی ندارد. اما ممکن است در نقطه ای که سوزن گذاشته شده درد خفیفی یا کبودی داشته باشید، اما بیشتر علائم به سرعت از بین می روند. 

• زمان و شرایط انجام آزمایش کلسی تونین به عوامل مختلفی مانند سن، جنسیت، وضعیت سلامتی و دلیل انجام آزمایش بستگی دارد.

• به طور کلی، آزمایش کلسی تونین نیازی به ناشتا بودن ندارد. با این حال، برخی از پزشکان ممکن است از شما بخواهند که قبل از انجام آزمایش از خوردن و آشامیدن به مدت 8 تا 10 ساعت خودداری کنید.

• همچنین، اگر دارویی مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از داروها می توانند بر نتایج آزمایش کلسی تونین تأثیر بگذارند. 

ممکن است برای کمک به بررسی سرطان مدولاری تیروئید یا هیپرپلازی سلول C به آزمایش کلسی تونین نیاز داشته باشید اگر:

• شما علائم هر یک از این شرایط را دارید که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- یک توده در جلوی گردن شما

- غدد لنفاوی متورم در گردن شما (به آن غدد متورم نیز گفته می شود)

- درد در گلو

- مشکل در بلع یا تنفس

- تغییر در صدای شما، مانند گرفتگی صدا

- سرفه طولانی مدت زمانی که سرما نخورده اید.

- اسهال

• شما علائم نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع 2 (MEN 2) را دارید. MEN 2 می تواند غدد تیروئید، آدرنال و پاراتیروئید شما را تحت تاثیر قرار دهد . علائم بستگی به این دارد که کدام غدد تحت تأثیر قرار گرفته اند. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

- خستگی

- افسردگی

- درد درد در استخوان ها و مفاصل

- تهوع و استفراغ

- افزایش تشنگی و ادرار 

- فشار خون بالا

- سردرد

- آریتمی (مشکلی در ضربان یا ریتم قلب شما)

- تعریق

• شما سابقه خانوادگی MEN 2 دارید که خطر ابتلا به سرطان مدولاری تیروئید را افزایش می دهد. اگر MEN 2 در خانواده شما وجود دارد، شما و اعضای خانواده شما، از جمله کودکان، ممکن است نیاز به آزمایش‌های منظم کلسی تونین داشته باشید تا قبل از بروز علائم، سرطان را پیدا کنید. پزشک شما همچنین ممکن است آزمایش خون را برای بررسی تغییرات در ژن‌های RET که باعث ایجاد MEN 2 می‌شود، پیشنهاد کند.

• اگر سرطان مدولاری تیروئید برای شما تشخیص داده شده است، به آزمایش کلسیتونین نیاز دارید:

- دریابید که درمان شما چقدر خوب کار می کند.

- بررسی کنید که آیا سرطان پس از اتمام درمان عود کرده است یا خیر.

برخی از داروها و عوامل مداخله گر می توانند بر نتایج آزمایش کلسی تونین تأثیر بگذارند. به پزشک خود اطلاع دهید که چه داروهایی مصرف می کنید، به خصوص اگر موارد زیر را مصرف می کنید:

• داروهای ضد تشنج، مانند فنوباربیتال، کاربامازپین و پریمیدون

• داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs)

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن

• داروهای ضد انعقاد، مانند وارفارین و هپارین

• داروهای تیروئید، مانند لووتیروکسین

• داروهای هورمونی، مانند استروژن و پروژسترون

• داروهای ضد استروژن، مانند تاموکسیفن

• داروهای ضد پاراتیروئید، مانند راتیجلوماب

همچنین، اگر در معرض عوامل مداخله گر زیر هستید، به پزشک خود اطلاع دهید:

• سطوح بالای کلسیم در خون (هیپرکلسمی)

• سطوح بالای کلسیم در ادرار (هیپرکلسیوری)

• بیماری های کلیوی

• بیماری های کبدی

• بارداری

• شیردهی

اگر هر یک از این داروها یا عوامل مداخله گر را مصرف می کنید یا در معرض آنها هستید، پزشک شما ممکن است نیاز داشته باشد آزمایش کلسی تونین شما را دوباره انجام دهد. 

معنی نتایج آزمایش کلسی تونین بستگی به دلیل آزمایش شما دارد.

• اگر آزمایش کلسی تونین داشتید برای کمک به تشخیص یا غربالگری سرطان مدولاری تیروئید یا هیپرپلازی سلول C:

- سطح طبیعی کلسی تونین: ممکن است به این معنی باشد که شما هیچ کدام از این شرایط را ندارید، اما آنها را رد نمی کند. به این دلیل که سرطان مدولاری تیروئید و هیپرپلازی سلول C همیشه باعث کلسی تونین بالا نمی شود.پزشک شما ممکن است آزمایش‌های دیگری را برای کسب اطلاعات بیشتر تجویز کند.

- سطح کلسی تونین بالا : به این معنی است که سلول های C در تیروئید شما مقدار زیادی کلسی تونین تولید می کنند. هرچه این سطح بالاتر باشد، احتمال ابتلا به سرطان مدولاری تیروئید یا هیپرپلازی سلول C بیشتر است. اما سطوح بالای کلسی تونین ممکن است ناشی از شرایط دیگر، از جمله برخی سرطان های دیگر، برخی داروها و بارداری باشد. برای تشخیص، پزشک شما اطلاعات دیگری از جمله سایر نتایج آزمایش را در نظر می‌گیرد.

- سطح پایین کلسی تونین : به عنوان یک مشکل پزشکی شناخته نشده است.

• برای نظارت بر درمان سرطان مدولاری تیروئید یا بررسی اینکه آیا سرطان پس از درمان عود کرده است یا خیر: معنای نتایج آزمایش شما به نوع درمانی که دارید یا داشته اید بستگی دارد. درمان معمولا با جراحی برای برداشتن غده تیروئید شما شروع می شود. درمان‌های دیگر شامل پرتودرمانی ، شیمی‌درمانی و/یا دارو می‌شود.

- کاهش سطح کلسی تونین: سطح کلسی تونین که در طول زمان کاهش می یابد و پایین می ماند معمولاً به این معنی است که درمان شما کمک کننده است.

سطح کلسی تونین که کاهش می یابد اما همچنان بالاتر از حد طبیعی است ممکن است به این معنی باشد که هنوز مقداری بافت سرطانی در بدن شما باقی مانده است. ممکن است نیاز به آزمایشات و درمان بیشتری داشته باشید.

- افزایش سطح کلسی تونین: سطح کلسی تونین که با گذشت زمان افزایش می یابد معمولاً به این معنی است که سرطان شما بازگشته یا به سایر قسمت های بدن شما گسترش یافته است.

از پزشک خود بخواهید توضیح دهد که نتایج آزمایش شما برای سلامتی شما چه معنایی دارد.

1. آزمایش کلسی تونین برای چه چیزی استفاده می شود؟

آزمایش کلسی تونین برای اندازه گیری سطح کلسی تونین در خون استفاده می شود. کلسی تونین هورمونی است که توسط غدد پاراتیروئید تولید می شود. این هورمون به تنظیم سطح کلسیم خون کمک می کند.

2. چه زمانی آزمایش کلسی تونین انجام می شود؟

آزمایش کلسی تونین ممکن است برای تشخیص یا نظارت بر شرایط زیر انجام شود: سرطان مدولار تیروئید ، بیماری های غدد پاراتیروئید ، هیپرپاراتیروئیدیسم ، هیپوپاراتیروئیدیسم ، کمبود ویتامین D ، بیماری های استخوانی و بیماری های کلیوی

3. آیا برای انجام آزمایش کلسی تونین باید ناشتا باشم؟

به طور کلی، آزمایش کلسی تونین نیازی به ناشتا بودن ندارد. با این حال، برخی از پزشکان ممکن است از شما بخواهند که قبل از انجام آزمایش از خوردن و آشامیدن به مدت 8 تا 10 ساعت خودداری کنید.

4. اگر سطح کلسی تونین من خارج از محدوده طبیعی باشد، چه کاری باید انجام دهم؟

اگر سطح کلسی تونین شما خارج از محدوده طبیعی باشد، پزشک شما ممکن است آزمایش های بیشتری را برای تعیین علت انجام دهد. این آزمایش ها ممکن است شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار، تصویربرداری پزشکی یا بیوپسی باشد.

• در موارد خاص،پزشک شما ممکن است نوع دقیق تری از آزمایش کلسی تونین به نام "تست تحریک کلسی تونین" را تجویز کند. برای این آزمایش طبق معمول نمونه خون شما گرفته می شود. سپس دارویی به شما داده می شود تا بدن شما کلسی تونین تولید کند. دارو به صورت داخل وریدی (توسط IV) به داخل ورید تزریق می شود. پس از آن، نمونه خون بیشتری با فاصله چند دقیقه گرفته می شود. اگر کلسی تونین شما در هر نمونه خون بسیار افزایش یابد، ممکن است به این معنی باشد که شما هیپرپلازی سلول C یا کارسینوم مدولاری تیروئید دارید، اما برای اطمینان بیشتر به آزمایشات دیگری نیاز دارید.

• آزمایش کلسی تونین یک آزمایش ساده و بی خطر است.

• نتایج آزمایش کلسی تونین باید در کنار سایر آزمایش ها و علائم پزشکی شما تفسیر شود.

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.