همه چیز درمورد خرگوش ها و خصوصیات آن ها

مجموعه: گیاهان،حیوانات و آکواریوم

همه چیز درباره خرگوش ها

حقایقی جالب و مفید درباره خرگوش ها

اطلاعات در مورد خرگوش:

خرگوش ها، پستاندارانی کوچک و باهوش هستند که به عنوان حیوانات خانگی محبوبیت زیادی دارند. با گوش های بلند و تیز، پاهای پرقدرت و حرکات چابک، این موجودات دوست داشتنی در دنیای حیوانات جایگاه ویژه ای دارند. در این مقاله، به بررسی جامع و کامل خرگوش ها می پردازیم و اطلاعات مفیدی در مورد تاریخچه، ویژگی های ظاهری، رفتار، رژیم غذایی، سلامتی، نگهداری و پرورش آنها ارائه خواهیم داد.

تاریخچه :

خرگوش ها سابقه ای طولانی در زندگی با انسان ها دارند. شواهد نشان می دهد که اهلی شدن آنها از حدود 4000 سال قبل آغاز شده است. در ابتدا، خرگوش ها به عنوان منبع گوشت و پوست مورد استفاده قرار می گرفتند، اما به مرور زمان، به دلیل ظاهر زیبا و رفتار دوست داشتنی، به عنوان حیوانات خانگی نیز محبوبیت پیدا کردند.

همه چیز در مورد خرگوش:

خرگوش ها با پاهای عقب خود لگد می زنند، اما استخوان های کمر بسیار ضعیفی دارند، بنابراین شما همیشه باید مراقبت ویژه ای برای حمایت از هر دو انتهای حیوان داشته باشید. هنگامی که متوجه شدید که خرگوش به کمک نیاز دارد، آن را با دقت بردارید و در یک جعبه مقوایی با حوله و مقداری حرارت مستقیم قرار دهید تا به مقابله با شوک کمک کند.

با خرگوش ها باید مانند خرگوش ها رفتار کرد، اما به دلیل ماهیت بسیار استرس زای آن ها فقط باید حداقل میزان حمل و نقل را دریافت کنند.

توجه: هرگز خرگوش های وحشی را نزدیک خرگوش های اهلی قرار ندهید.

اطلاعات کلی :

خرگوش های وحشی پستانداران کوچکی هستند که در بسیاری از نقاط جهان از جمله اروپا یافت می شوند. خرگوش اروپایی توسط نورمن ها در قرن دوازدهم به بریتانیا معرفی شد. مسن ترین خرگوش ثبت شده 18 سال عمر کرد.

خرگوش اروپایی، همچنین به عنوان خرگوش قهوه ای شناخته می شود، گونه ای از خرگوش های بومی اروپا و آسیای غربی است. این یک پستاندار سازگار با مناطق معتدل و باز است. مربوط به خرگوش اروپایی است و بسیار شبیه به آن است. خرگوش ها می توانند تا دوازده سال زندگی کنند.

خرگوش کوهی (Lepus timidus)، که همچنین با نام های خرگوش آبی، خرگوش توندرا، خرگوش متغیر، خرگوش سفید، خرگوش برفی، خرگوش آلپی و خرگوش ایرلندی شناخته می شود، خرگوشی است که تا حد زیادی با زیستگاه های قطبی و کوهستانی سازگار شده است و جمعیت های جداگانه ای از آن در اسکاتلند یافت می شود.

وضعیت حفاظت :

طبق فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN)، خرگوش وحشی به دلیل کاهش جمعیت ناشی از بیماری، تخریب زیستگاه و مرگ و میر ناشی از فعالیت های انسان، در وضعیت «نزدیک به تهدید» قرار دارد. از طرف دیگر، خرگوش صحرایی در وضعیت «کمترین نگرانی» قرار دارد، اما گونه ای اولویت دار تحت برنامه اقدام تنوع زیستی بریتانیا است.

شناسایی :

خرگوش های وحشی دارای خز قهوه ای مایل به خاکستری با فلاش سفید مشخص در قسمت زیرین دم خود هستند. خرگوش های بالغ حدود 1.2 تا 2 کیلوگرم وزن دارند. آنها می توانند 30-40 سانتی متر طول داشته باشند که آنها را از اکثر خرگوش های خانگی کوچکتر می کند. آنها می توانند تا 9 سال زندگی کنند، اما در طبیعت ممکن است تا یک سال کمتر باشد.

واضح ترین تفاوت بین خرگوش صحرایی و دیگر خرگوش ها به نحوه به دنیا آمدن بچه هایشان برمی گردد. خرگوش های دیگر بچه هایشان کور و بدون مو به دنیا می آیند. در مقابل، خرگوش های صحرایی بچه هایی با مو و بینایی خوب به دنیا می آورند. خرگوش های صحرایی معمولا جثه بزرگ تری نسبت به دیگر خرگوش ها دارند، با گوش های بلندتر، پاهای عقبی قوی تر و بلندتر و همچنین لکه های سیاه روی پوستشان. خرگوش های صحرایی جانورانی با تحرک بسیار بالا هستند و می توانند تا سرعت ۵۶ کیلومتر در ساعت بدوند.

خرگوش کوهی یک گونه بزرگ است، اگرچه کمی کوچکتر از خرگوش اروپایی است. طول آن به 45 تا 65 سانتی متر می رسد و وزن آن حدود 2 تا 5.3 کیلوگرم است، ماده ها کمی سنگین تر از نرها هستند.

خرگوش چگونه حیوانی است

ویژگی های کالبد شناسی و فیزیولوژیکی خرگوش ها :

سر:

گوش ها: برجسته ترین ویژگی سر خرگوش ها گوش هایشان است. لاله گوش های بزرگ و نرم آنها علاوه بر نقش شنوایی، در تنظیم دمای بدن نیز نقش دارند.

چشم ها: به نسبت اندازه سر، چشم های خرگوش ها بزرگ هستند و زاویه دید حدود 190 درجه ای دارند. مردمک هایشان قدرت اتساع زیادی دارند و حساسیت بینایی آنها به نور را 8 برابر انسان افزایش می دهد.

دندان ها: خرگوش ها دندان های دائمی دارند که به طور مداوم رشد می کنند. دندان های پیشین آنها در طول سال بیش از 10-12 سانتی متر رشد می کنند.

قفسه سینه :

حجم قفسه سینه خرگوش ها در مقایسه با گنجایش شکم آنها خیلی کوچک است.

قلب خرگوش ها نیز کوچک است و برخلاف سایر پستانداران، دریچه دهلیزی-بطنی سمت راست سه لختی (Tricuspid) نبوده و دو لختی (Bicuspid) است.

محوطه بطنی:

• طول روده های خرگوش ها حدود 10 برابر طول بدنشان است.

• بخش مهمی از روده ها را روده کور (Cecum) تشکیل می دهد.

• باقیمانده هضم نشده مواد غذایی پس از عبور از روده باریک وارد روده کور می شوند و توسط میکروفلور موجود در آن تجزیه می شوند.

• این فرآیند ترکیبی غنی از پروتئین و ویتامین را ایجاد می کند.

مدفوع خواری:

خرگوش ها به طور طبیعی و غریزی مدفوع خواری می کنند.

آنها دو نوع مدفوع تولید می کنند:

• نوع اول به شکل دانه ای

• نوع دوم به حالت خمیری

نوع دوم غنی از ترکیبات پروتئینی و ویتامینی است و خرگوش فقط این نوع مدفوع را می خورد.

این عمل معمولا صبح زود انجام می شود و خرگوش مدفوع را مستقیما از مخرج خود می گیرد و بدین ترتیب بخشی از نیاز بدن خود به پروتئین و ویتامین ها را تامین می کند.

ویژگی های فیزیولوژیکی:

حرارت بدن: 38 تا 40 درجه سانتی گراد

ضربان قلب: 120 تا 200 بار در دقیقه

نفس: 30 تا 60 بار در دقیقه

بینایی:

• دید محیطی عالی

• دید عمقی ضعیف

شنوایی:

• بسیار حساس

• قادر به شنیدن صداهایی با فرکانس بالا

بویایی:

• حس بویایی قوی

• برای یافتن غذا و شناسایی خطر استفاده می شود

سایر ویژگی ها:

• خرگوش ها دارای پاهای بلند و قوی هستند که برای پرش و دویدن مناسب هستند.

• دم خرگوش کوتاه و پشمالو است.

• خرگوش ها دارای حس بویایی قوی هستند.

• خرگوش ها حیواناتی اجتماعی هستند و در گروه های کوچک زندگی می کنند.

در مورد خرگوش ها

زیستگاه خرگوش ها :

خرگوش ها در زیستگاه های مختلفی از جمله چمنزارها، جنگل ها، علفزارها، بیابان ها و تالاب ها زندگی می کنند. آنها به صورت گروه های خانوادگی زندگی می کنند و شناخته شده ترین گونه ی آن ها، خرگوش اروپایی، در سوراخ های زیرزمینی یا همان کلونی های خرگوش زندگی می کند. به مجموعه ای از این سوراخ ها اصطلاحاً "خرمان" گفته می شود. خرگوش ها را اغلب در سحرگاه و گرگ و میش، زمانی که چمن فراوان و مزاحمت کمی وجود دارد، در کنار جاده ها و مزارع در حال چریدن می بینند. همچنین اگر در منطقه ای ساکت و آرام باشند، ممکن است در طول روز نیز دیده شوند.

خرگوش های صحرایی عمدتا در دشت های باز با بوته های پراکنده برای پناهگاه زندگی می کنند. آن ها به جای سوراخ، در لانه های ساده ای روی زمین زندگی می کنند و معمولاً به صورت گروهی زندگی نمی کنند. در مناطقی که جمعیت روباه یا تعداد زیادی دُم عَلَی (پرنده ای شکاری) وجود دارد، به ندرت دیده می شوند.

عادات تغذیه ای :

خرگوش ها گیاه خوار هستند و از چمن و علف های برگ دار تغذیه می کنند. آن ها معمولاً در نیمه ی اولِ دوران چرا (معمولاً در اواخر بعدازظهر)، به شدت و به سرعت چرا می کنند و پس از آن، حدود نیم ساعت به تغذیه ی گزینشی تر روی می آورند.

خرگوش های اروپایی نیز گیاه خوار هستند. در طول تابستان، از علف ها، گیاهان علفی و محصولات زراعی تغذیه می کنند. غذای موردعلاقه ی آن ها علف های وحشی و علف های هرز است، اما به خوردن محصولات زراعی نیز عادت کرده اند. در زمستان، از علوفه، شاخه ها، جوانه ها و پوسته ی درختچه ها و درختان میوه ی جوان تغذیه می کنند. همچنین گزارش شده که برای بازیابی پروتئین و ویتامین ها مدفوع سبز و گلوله مانند خود را می خورند.

در صورتی که خرگوش را نگهداری می کنید و در صورت مرگ مادر و یا هنگامی که مادر قادر به شیردادن بچه ها نباشد می توان آنها رابصورت دستی تغذیه نمود. جهت تغذیه بچه ها شیر با فرمولهای مختلفی توصیه شده است که یکی از ساده ترین فرمولها بشرح زیر می باشد:

شیر دادن هر 12 تا 24 ساعت انجام شود. البته باید در نظر داشت که تغذیه دستی بچه خرگوشها بندرت موفقیت آمیز بوده و ممکن است با مشکلات و عوارض متعدد گوارشی و تنفسی در بچه خرگوشها همراه باشد.

ویژگی های خرگوش

پرورش خرگوش ها :

فصل جفت گیری خرگوش ها از اواسط فوریه شروع شده و می تواند تا اواخر تابستان ادامه داشته باشد. خرگوش ها به دلیل توانایی تولیدمثل بالا شناخته شده هستند؛ دوره ی بارداری آن ها 30 روز است و می توانند چندین بستر در سال داشته باشند. به طور معمول، هر بار بین 4 تا 8 نوزاد به دنیا می آورند.

در مورد خرگوش های صحرایی، جفت گیری با نوعی بوکس همراه است. رفتار مشهور آن ها که با عنوان «خرگوش دیوانه ماه مارس» شناخته می شود، درواقع مربوط به ماده های بی علاقه ای است که نرهای عاشق پیشه را از خود دور می کنند. فصل تولیدمثل طولانی آن ها از ژانویه تا اوت ادامه دارد.

جوان :

به بچه خرگوش "کیت" می گویند. آنها کور و بدون مو متولد می شوند و کاملاً به مادر خود وابسته هستند. هنگامی که آنها بسیار کوچک هستند، نوزاد فقط در صورت وجود مشکل لانه خود را ترک می کند. در سن دو هفتگی خرگوش های جوان شروع به خوردن گیاهان می کنند، در چهار تا پنج هفتگی آنها در کنار مادر خود تغذیه می کنند.

به بچه خرگوش صحرایی "گوش دراز کوچک" (leveret) می گویند. آنها با چشمان باز به دنیا می آیند و در طول روز به تنهایی در لانه ای کوچک و کم عمق (فرم) برای دور ماندن از شکارچیان، ساکن و بی حرکت می مانند. مادر در غروب آفتاب بازمی گردد و بچه ها برای شیر خوردن دور او جمع می شوند. یک خرگوش ماده ممکن است در طول سال سه بستر بچه داشته باشد. دوره ی بارداری آن ها 41 تا 42 روز است و وزن بچه ها در هنگام تولد حدود 100 گرم (3.5 اونس) است.

شرایط نگهداری خرگوش :

خرگوش را می توان در داخل منزل (بعنوان مثال در حیاط) نگهداری نمود. حداقل سطح مورد نیاز برای خرگوش با وزن kg 2 حدود 0/3 متر مربع است . برای خرگوشهای با وزن بیش از kg 2 به ازاء هر کیلوگرم وزن اضافه سطح لانه باید حدود 0/2-0/1 متر مربع افزایش یابد و در صورتیکه چند خرگوش با هم نگهداری شوند باید به ازاءهر خرگوش اضافی 0/2 متر مربع به سطح لانه افزوده گردد.

ارتفاع لانه

ارتفاع لانه باید به اندازه ای باشد که خرگوش بتواند به طور کامل روی پاهای خود بایستد. این ارتفاع با توجه به جثه ی خرگوش می تواند بین ۴۵ تا ۹۰ سانتی متر باشد.

کف لانه

فضای خارجی: اگر خرگوش در فضای خارجی نگهداری می شود، باید کف لانه را در برابر نفوذ رطوبت عایق بندی کرد.

فضای داخلی: اگر خرگوش در فضای داخلی نگهداری می شود، می توانید از کف لانه ی مشبک یا توری استفاده کنید. این کار باعث می شود ادرار و رطوبت ناشی از آن در کف قفس باقی نماند و نیاز به تمیز کردن لانه را به فواصل طولانی تر موکول می کند.

نگهداری خرگوش ها :

نر و ماده:

برای جلوگیری از نزاع و مشکلات جانبی، خرگوش های نر را باید جدا از هم نگهداری کرد. همچنین، نرها و ماده ها نیز به جز در زمان جفت گیری باید در لانه های جداگانه باشند.

ماده ها: نگهداری چند خرگوش ماده با هم در یک قفس مشکلی ندارد.

دمای محیط :

خرگوش ها می توانند دمای بین 27 تا 4 درجه سانتی گراد را تحمل کنند، اما دمای ایده آل برای آن ها بین 16 تا 22 درجه سانتی گراد است.

رطوبت :

رطوبت محیط باید بین 40 تا 60 درصد باشد.

طول روز :

حداقل طول روز مورد نیاز برای خرگوش ها 16 تا 14 ساعت است. اگر طول روز از این مقدار کوتاه تر باشد، ممکن است خرگوش دچار نقصان فعالیت جنسی پائیزی (Autumnal Sexual depression) شود.

اطلاعات در مورد خرگوش

اتفاقاتی که ممکن است برای خرگوش بیقتد؟

تصادفات جاده ای

خرگوش ها مرتباً خرگوش توسط ماشین یا وسیله نقلیه دیگری زخمی می شوند. اگر با خرگوش زخمی برخورد کردید و می توانید آن را به دامپزشکی منتقل کنید، تا شانس زنده ماندنش افزایش یابد.

چشم های متورم

خرگوشی که چشم های عفونی متورم نشان می دهد می تواند نشان دهد که از میکسوماتوز رنج می برد، یک عفونت ویروسی که فقط خرگوش ها را مبتلا می کند و توسط کک ها منتقل می شود. سیستم های اصلی میکسوماتوز چشم های عفونی، تورم و عفونت تنفسی هستند. اگرچه خود ویروس قابل درمان نیست، این علائم قابل درمان هستند و در صورت کمک در طول دوره کمون بیماری، حیوان می تواند زنده بماند.

آسیب های ساق پا

برای خرگوش، سالم بودن و کارکرد درست هر چهار پا حیاتی است، زیرا دویدن دفاع طبیعی آن هاست. شکستگی پا باید توسط یک مرکز امداد حیات وحش مورد بررسی قرار گیرد تا در اسرع وقت، آتل بندی و تثبیت شود. اگر مشاهده کردید خرگوش هر دو پای عقب خود را می کشد، این می تواند نشان دهنده ی آسیب نخاعی یا لگنی باشد. در این مورد، باید خرگوش را با احتیاط کامل، با حمایت کل بدنش (ترجیحاً روی یک تخته) حمل کرد و بلافاصله به یک بیمارستان حیات وحش برد که در آنجا با اشعه ی ایکس بتوانند میزان آسیب را تشخیص دهند.

گرفتار در دام یا حصار

خرگوش هایی که به این روش صید می شوند نباید فوراً رها شوند، حتی اگر هیچ زخم قابل مشاهده ای وجود نداشته باشد زیرا نکروز فشاری ممکن است تا یک هفته طول بکشد.

آسیب با سگ ها

گاهی اوقات خرگوش ها با صدمات ناشی از سگ ها مواجه می شوند. لطفاً سگ خود را همیشه تحت کنترل داشته باشید زیرا خرگوش ها بسیار تحت فشار هستند و شوک می تواند آنها را بکشد.

یتیم شده

بچه های خرگوش (Leverets) گاهی اوقات به تنهایی در زمین های باز دیده می شوند و با این باور که یتیم شده اندس، در حالی که در واقع ممکن است مادر فقط در فاصله ای کوتاه باشد.

خرگوش و بهداشت عمومی :

هر چند موارد گزارش شده از انتقال بیماریهای خطرناک بین انسان و حیوان در خرگوشهای اهلی و خانگی نادراست با این وجود مهمترین این بیماریها عبارتند از سالمونلوز، تولارمی ، هاری ، عفونتهای قارچی پوست و مو، سل وتوکسوپلاسموز.

جهت جلوگیری از بروز بیماری در حیوان و کاهش احتمال انتقال آن به صاحب حیوان توصیه های زیر بایدمورد توجه قرار گیرد.

• پس از خرید حیوان ، جهت معاینه و بررسی وضعیت سلامت آن و دریافت راهنمائیهای لازم به درمانگاههای دامپزشکی مراجعه شود.

• حتی الامکان با ساخت جایگاه و لانه مناسب ، حیوان در خارج از محیط منزل و به عنوان مثال در حیاط نگهداری گردد.

• در صورتیکه حیوان در داخل منزل نگهداری می شود باید دارای جایگاهی خاص و نسبتا محدود باشد و از رفت وآمد آزادانه حیوان در محیط منزل باید جلو گیری شود.

• محل نگهداری و لانه حیوان روزانه نظافت گردد.

• از تماس حیوان با حیوانات خانگی افراد دیگر و همچنین حیوانات غیرخانگی نظیر گربه های ولگرد جلوگیری شود.

• نظافت شخصی علی الخصوص شستن دستها پس از تماس با حیوان از اهمیت زیادی برخوردار است .

• در صورت مشاهده هرگونه تغییر در ظاهر و یا رفتار حیوان ، جهت بررسی علت آن به درمانگاه دامپزشکی مراجعه شود و بر اساس نظر دامپزشک معالج انجام معاینات دوره ای مورد توجه قرار گیرد.

• واکسن هاری جز در مواردی که حیوان در معرض هاری قرار دارد و یا در مناطقی که هاری شایع می باشد توصیه نمی شود و برای پیشگیری از بروز سایر بیماریهای متداول در خرگوش نیز تاکنون واکسنی تهیه نشده است .

نتیجه :

خرگوش ها حیوانات خانگی فوق العاده ای هستند که می توانند برای سال ها حیوان خانگی شما باشند. با مراقبت مناسب، خرگوش شما می تواند یک دوست وفادار و دوست داشتنی برای شما باشد. برای نگهداری خرگوش مطلب بالا را مطالعه کنید.

گردآوری : بخش علمی بیتوته