فقط انتگرال نیست!

مجموعه: اخبار اجتماعی

تاریخ انتشار : چهارشنبه, 16 بهمن 1398 08:50

«من هنوز نفهمیدم این انتگرال به درد کجای زندگی ما می‌خورد»؛ این جمله مشترک شوخی‌های پرتعدادی است که بعد از خبر حذف انتگرال از کتاب دوران دبیرستان در فضای مجازی مطرح شده است. هدف هم فقط انتگرال نیست؛ گاهی سخن از لگاریتم است و گاه مثلثات.

حتی فقط بحث ریاضیات هم نیست. قوانین فیزیک و موازنه‌های شیمی مدرسه نیز در قالب این شوخی قرار گرفته‌اند. نگاه اصلی همه این شوخی‌ها به یک نکته است: چرا این مباحث که نسبتا به طور عین به عین دوباره در دانشگاه  تدریس می شود، باید در دوره دبیرستان و آن هم با سختی بسیار تدریس شود ومحتوای آموزشی ارائه شده در مدارس ایران چقدر به کار دانش‌آموزان می‌آید؟ در ادامه با نگاهی به این شوخی ها از انتقاد استادان و فرجام این تغییرات نوشته ایم.

آمادگی زندگی به جای انتگرال

دانش‌آموزان بسیاری در طول دوران تحصیل خود با این سوال مواجه شده‌اند که آن چه را می‌خوانند، قرار است در کجای زندگی خود استفاده کنند؟ با این حال پاسخ گویی به این سوال چه از جنبه توجیه دانش‌آموزان و چه از جنبه تغییر همواره فراموش شده یا هیچ پاسخی به آن داده نشده یا باتاخیر زیاد انجام شده است.حجت‌الاسلام علی ذوعلم، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی  در نشستی خبری، درباره حذف مبحث انتگرال از کتاب های ریاضی دوره متوسطه گفته است: «بچه‌ها باید در دانشگاه انتگرال بخوانند نه در مدرسه؛ گاهی انتقادها به ما، این است چرا دانش‌آموزان باید همه چیز را در مدرسه بخوانند؟ آن‌ها باید برای زندگی آماده شوند و بتوانند گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند». وی ادامه داد: «حذف برخی مباحث از کتاب ریاضی درست بوده و چه بسا نیاز به حذفیات بیشتری داشته باشیم.

باید از دانش‌آموزان پرسید که آیا به همه آموزش‌ها نیاز دارند یا خیر؟»یک معلم ریاضی هم در این باره نوشت: راستش خونم به جوش آمد و یاد سال های تحصیل و تدریس در دبیرستان و دانشگاه افتادم. یاد جبر و آنالیز، مثلثات، هندسه تحلیلی و ریاضیات جدید و حسابان و سه معادله و سه مجهول و هزار یک ..... دیگری افتادم که در دبیرستان به زور دگنک توی کله  مان کردند و بعدها من هم همان ها را توی کله بچه های مردم کردم بگذریم از درسی به نام محاسبات عددی یا معادلات دیفرانسیل که عملا سعی داشتند از ما به عنوان ماشین حساب و کامپیوتر کار بکشند.در آن سال هایی که ریاضیات تدریس می کردم، بارها بچه ها از من پرسیدند که آقا معلم، این چیزها به چه درد ما می خورد؟ و پاسخ این بود که بعدا خواهید فهمید! بعدا اما هرگز برای خود من هم نیامد!

انتگرال شبیه مراعات نظیر

 اما این دیدگاه رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی مخالفان جدی هم دارد. استادان ریاضی دانشگاه از مهم ترین مخالفان حذف این درس از دوره متوسطه اند. یکی از این استادان معتقد است که مشتق و انتگرال از مهم ترین کشفیات ریاضی توسط نیوتن و لایب نیتس بوده و وقتی این کشفیات از دانش آموز گرفته شود، در اصل انگیزه تحصیل ریاضی از دانش آموز گرفته می شود. یکی دیگر از استادان ریاضی حذف انتگرال را ضربه ای به آینده مهندسی می داند.

این استاد ریاضی دانشکده فنی گفته است: «ما با دانشجویانی که مباحث انتگرال را در دوران دبیرستان خوانده اند، مشکل داریم. حالا فکر کنید این درس حذف شود و دانشجو قرار باشد در خود دانشگاه آن را بیاموزد که بسیار دشوارتر خواهد شد.» این استاد دانشگاه برخورها درباره به درد نخور بودن انتگرال را هم در حد شوخی دانست و انتگرال را اصلی ترین و بنیادی ترین مبحث ریاضی برای بسیاری از رشته های فنی برشمرد. او در ادامه هم گفته است: «این حرف که انتگرال به درد نمی خورد مثل این است که دانش آموختگان رشته های انسانی بگویند مراعات نظیر کجا به درد زندگی ما می خورد؟!»

شوخی های انتگرالی!

* 99 درصد ترک تحصیل تو زمان دبیرستان به خاطر انتگرال بود، بعد الان میگن باید تو دانشگاه بخونن نه دبیرستان !

* انتگرال رو حذف کردین چون بچه ها باید برای زندگی آماده شن؟ عذر می خوام مشتق، کسینوس، هایپربولیک 30 درجه،  پیوند کوالانسی، پیوند یونی کجای زندگیمه؟ میشه نشونم بدین؟

* انتگرال رو حذف کردن که حواسمون از کرونا پرت بشه!!!!

* با حذف انتگرال از دبیرستان الان می تونم هر بچه دبیرستانی رو دیدم بگم دیپلم زمان ما اندازه فوق لیسانس شما می ارزه.

* من حاضر بودم کنیزی انتگرال رو بکنم ولی فرایند کاهش نیکوتین آمید آدنین دی نوکلئوتید و ایجاد پیوند با پروتون بار مثبت هیدروژن رو نخونم.

* یه انتگرال رو بذارید دیگه برا مردم بمونه.

نمونه های دیگری مثل انتگرال

کاربران بعد از حذف انتگرال، پیشنهادهای دیگری هم برای حذف از دروس مختلف دوره متوسطه داشتند  مثل پیوند کوالانسی، جدول مندلیف، گرامر زبان انگلیسی، پایتخت کشورها، اسم رودخانه ها، نام پادشاهان دوره های مختلف، آرایه های ادبی، مثلثات، استدلال استقرایی، استدلال استنتاجی، آمار، جبر و احتمال، قواعد دستور زبان عربی و .... البته شاید  خیلی از این موارد بالا مثل گرامر عربی و انگلیسی،تاریخ و... در طول زندگی به دردمان بخورد ولی برخی از آن ها هیچ گاه در هیچ کجای زندگی به دردمان نمی خورند و فقط برای مباحث بنیادین و اختصاصی هر رشته ای کاربرد دارند.

البته این فهرست می تواند به مباحث بیشتری هم اختصاص پیدا کند.

سابقه و فرجام تغییرات جنجالی

اعمال تغییرات در کتاب های درسی همیشه موافقان و مخالفانی داشته و گاهی به جنجال هم کشیده شده است. چند سال پیش حذف پتروس فداکار همان کودک هلندی که انگشت در شکاف سد کرده بود تا جان مردم روستا را نجات دهد، صدای برخی را در آورد هرچند بعدتر آن ها این موضوع را پذیرفتند که حذف یک قصه خیالی که با منطق هم سازگار نیست، اشکالی ندارد. چند سال بعد دوباره عده ای به حذف اشعار برخی چهره ها مثل اخوان ثالث، هوشنگ ابتهاج، نیما یوشیج و ... اعتراض داشتند و هنوز هم حتی به جایگزین شدن اشعار این شاعران معترض می شوند.

 سال گذشته هم که ماجرای تغییر اصطلاحات خارجی درس زیست حواشی زیادی را ایجاد کرد، این بار دیگر پای حذف در میان نبود بلکه بحث جایگزین هایی مثل «آویزه» به جای «آپاندیس»، «سپردیس» به جای «تیروئید» و ... بود. جایگزین هایی که نه تنها سوژه ای برای شوخی کاربران شبکه های اجتماعی بود بلکه صدای زیست شناسان و مدرسان این درس را هم در آورده بود. البته در تمام این اتفاقات آموزش و پرورش از تصمیمش کوتاه نیامد و کتاب های درسی به همان شکل مد نظر آموزش و پرورش به چاپ رسید. درباره انتگرال هم با این که انتقادهایی به حذف آن توسط استادان ریاضی وارد است اما به نظر نمی آید آموزش و پرورش در تصمیمش تغییری اعمال کند.

خراسان/ منصوری