تقویم تاریخ - 26 اسفند

مجموعه: تقویم تاریخ

1388ش:مراسم شب چهار شنبه سوري يكي ديگر از جشن هاي باستاني ايرانيان است. در نوشته هاي برجاي مانده از آن عهد، از اين جشن ملي بوته سوزي و پايكوبي در اطراف آن، به عنوان جشن سوري ياد شده است. مراسم بوته سوزي و پريدن از روي آن و خوردن آجيل و شادي و آرزوي تندرستي كردن، امروز به همان گونه كه هزاران سال پيش برپا داشته مي شد برگزار مي گردد.

جشن سوري (سوريك) به قدمت نوروز و به نوشته مورخان آلماني، قديمي تر از آن است و به تمامي آرين ها تعلق دارد. اين جشن در يكي از روزهاي پنج گانه اضافي سال ايران باستان برگزار مي شده است. ماههاي ايراني در عهد باستان 30 روزه بودند و پنج روز اضافي سال نامهاي مقدسي داشتند. به درستي معلوم نيست كه از چه زماني اين آيين باستاني را در شب آخرين چهارشنبه سال تثبيت كرده اند.

اين جشن پس از سلطه عرب، در اصفهان و توسط «مرداويز» سردار بزرگ و قهرمان ملي ايران احياء شد. وي كه از ديلمان برخاسته بود به سلطه عرب برمناطق شمالي و مركزي ايران پايان داد. در زمان سامانيان اين مراسم كهن ملي هنوز «جشن سوري» خوانده مي شد و در نوشته هاي آن زمان به همين نام ذكر شده است. بكار بردن اصطلاح «چهارشنبه سوري» ظاهرا مربوط به قرون معاصر است.

بنا به گزارشهای مطبوعاتی چهاردهم مارس 2010 (23 اسفند 1388)، مقامات جمهوری اسلامی ایران نظر داده اند که مراسم چهارشنبه سوری "علاوه بر آنکه هیچ مبناى شرعى ندارد، مستلزم ضرر و فساد زیادى است که مناسب است از آنها اجتناب شود".

568م: 17مارس سال 568 ميلادي، امپراتور ژوستين دوم (جانشين ژوستي نيان كه در سال 565 درگذشته بود) برغم مفاد عهدنامه سال 561 دو امپراتوري ايران و روم (شرقي)، با سركرده طوايف شبه زرد آسياي ميانه (شمال سيردريا) معاهده دوستي و كمك متقابل امضاء كرد كه بوي ضديت با ايران از آن به مشام مي رسيد.

عهدنامه سال 561 ، دولت روم شرقي را خراجگزار ايران كرده بود و حق هم پيمان شدن با طرف ثالث بر ضد ايران را از آن دولت سلب كرده بود. ارتش ايران در سال 566 طوايف شبه زرد را از قلمرو ايران در آسياي ميانه بيرون رانده بود و خسرو انوشيروان شاه وقت ايران پيشنهاد سركرده اين طوايف براي عقد قرارداد را رد كرده و اعلام داشته بود كه ايران تنها با دولتها معاهده امضاء مي كند نه طوايف. سركرده اين طوايف پس از دريافت اين پاسخ، متوجه ژوستين دوم شده بود. خسرو انوشيروان بسال 579 در گذشت.

1291ش:براي پايان يافتن ناامني در تهران كه در سه ماه آخر سال 1291 هجري خورشيدي به چشم مي خورد و از واحد كمكي 380 نفري نیروی ژاندارم هم كاري بر نيامده بود، دولت وقت براي رفع نگراني ساكنان پايتخت و برگزاري آيين هاي نوروزي بدون دلواپسي، 27 اسفند ماه اعلام کرده بود که از 29 اسفند (دو روز بعد) نظميه تهران (پليس تهران) به سبك اروپا با هشت كلانتري (كميسيري) آغاز بكار خواهد كرد و 29 اسفند مقامات دولت در مراسم گشايش كلانتري هاي بهارستان و بازار حضور يافتند. سازمان پليس تهران توسط يك افسر سابق پليس شهر استكهلم سوئد تنظيم و كار پياده كردن اين سازمان هم به او واگذار شده بود. پليس تهران در نخستين روز گشايش داراي 479 پاسبان بود که در آن زمان «آژان» خوانده مي شدند و مقرر شده بود که مواجب ماهانه آنان به صورت پول نقد باشد. در آن زمان رسم بود كه اگر در خزانه دولت براي پرداخت مستمري كارمندان پول كافي موجود نبود معادل آن حواله جنس از جمله آجر داده مي شد. اين اجناس به عنوان ماليات بردرآمد از صاحبانشان وصول مي شد. در آن زمان، ايران درآمد "بادآورده" نفت نداشت.

1294ش:نيروهاي روسيه كه به بهانه بيرون راندن آلماني ها و عثماني ها، با نقض بي طرفي ايران در قبال دولتهاي متحارب در جنگ جهاني اول وارد ايران شده بودند 27 اسفند 1294 هجري خورشيدي (18 مارس 1916) شهر مركزي اصفهان را متصرف و آن را به اشغال خود در آوردند. به اين ترتيب اصفهان در منطقه نفوذ روسيه واقع شد.

1333ش:دكتر يزدي از سران حزب كمونيست توده و وزير سابق 28 اسفندماه 1333 در مخفي گاهش دستگير و 22 آبان سال 1334 به اعدام محكوم شد.

مجازات دکتر يزدي دو ماه پس از قطعيت يافتن، با يك درجه تخفيف به حبس ابد تبديل شد.

1830م:امروز زادروز « پل لودويگ فن هيس » داستان نويس شهير آلمان است كه در 1830 به دنيا آمد و در 1914 در گذشت . وي نخستين نويسنده آلمان است كه برنده جايزه نوبل در ادبيات شد . اين جايزه در سال 1910 به خاطر داستانهاي كوتاهش به اوداده شد. ابتكار تاسيس انجمن نويسندگان آلمان را به نام او در تاريخ ادبيات ثبت كرده اند كه به رياست دوره اول آن انتخاب شد.

فن هيس در نوشتن داستان كوتاه روشي بكار برد كه هنوز دنبال مي شود . به نقل از او در كتاب راهنماي نگارش داستان كوتاه چنين آمده است : داستان كوتاه لزوما خيالي نيست . تاكيد بر اين است كه داستانهاي كوتاه زمينه واقعي داشته باشند . داستان نويس دنبال تلاش روزنامه نگار را مي گيرد كه طبيعت كار او عجله كردن و به موقع رسانيدن مطلب است . روزنامه نگار به اين دو مورد؛ « شخصيت فرد به جود آورنده ماجرا و چرا آن را به وجود آورده است » با همان چشم مي نكرد كه به موارد ديگر ، بنابراين توضيحات او در باره اين دو مورد ( دوعنصر خبر به زبان امروز روزنامه نگاري ) كوتاه و مختصر است و نويسنده داستان كوتاه همين دو مورد را بايد كشف كند و بشكافد كه اساس كار در همين دو مورد است...

2004م: 16مارس 2004 گروه بین المللی مامور بررسی وضعیت «مطالعه» اعلام داشت که گسترش آنلاین ها و قرارگرفتن مطالب چاپی در اینترنت و دسترسی همگان به آنها به دلیل کاهش سال به سال بهای دسک تاپها و لپ تاپها و هزینه اشتراک شبکه شبکه ها؛ کشش به خواندن از نوشتار (کتاب، روزنامه و ...) کم شده است.

روانشناسان عضو این گروه، سهولت مطالعه مطالب آنلاین، سرعت یافتن مطالب مورد نظر از منابع متعدد و کنترل فرد بر درشت و ریز کردن حروف، نمایش تصاویر به صورتی بهتر، اجبار به تمرکز حواس و نیز عادت کردن به این کار را دلیل عمده این «تغییر» دانسته بودند که نتیجه اش کاهش مخاطبان رسانه های نوشتاری خواهد بود.

چهار سال بعد و در مارس 2008، همین گروه ضمن تایید نتیجه گیری سابق اعلام داشت که مطالعه در اینترنت در طول چهار سال میان دو بررسی، 38 درصد افزایش یافته است و در عین حال اخطار کرد که کار ماشین های جست و جو (گوگل، یاهو و ...) بازرگانی تر و سوداگرانه شده و اگر این روند به همین صورت ادامه یابد در آینده ای نه چندان دور، مطالب تبلیغی در تقدّم قرار خواهند گرفت و سریعتر و آسانتر در دسترس مردم جستجوگر قرار داده خواهند شد که عنوانی جز کنترل مجدد مغزها نخواهد داشت.

این گروه برای اثبات این نظر خود مثال های متعدد آورده و گفته بود: مثلا، برای یافتن یک موضوع و رویداد، ماشین جستجو، نخست روزنامه معیّن و یا منابع مشخصی را به دست می دهد و ردیف بندی منابع؛ «بازرگانی» و «طبق قرارداد» خواهد بود تا بر حسب تقدّم تاریخ انتشار و یا نام منبع برحسب حروف الفبا و ... و برخی از منابع که نظرات دیگری دارند ارائه نخواهند شد.

گروه همچنین توصیه کرده است که برای رفع این نقیصه بزرگ، یک میثاق بین المللی تدوین شود و دست کم یک ماشین جستجو از نوع غیر انتفاعی و سراسری آن بدون محدودیت (جهانی و استفاده از همه زبانها و الفبا ها) به وجود آید و هزینه آن را دولت ها مشترکا و برحسب میزان استفاده کنندگان خود از اینترنت بپردازند تا عرضه اطلاعات (اطلاع رسانی) بی طرفانه صورت گیرد نه برحسب دریافت پول و یا تحت فشار سیاست.

717م: 17مارس سال 717 ميلادي محاصره قسطنطنيه ( استانبول ) توسط يك سپاه اسلامي مركب از هشتاد هزار سرباز آغاز شد ، ولي به علت نداشتن قدرت دريايي موفق به گرفتن شهر نشدند. اين شهر در سال 1453 به دست مسلمانان افتاد كه به اسلامبول تغيير نام داده شد.

1991م: 17مارس 1991 مجلس نمايندگان جمهوري هاي 15 گانه اتحاد شوروي (شوراي عالي) اساسنامه اين اتحاديه را اصلاح كرد تا اين جمهوري ها مخصوصا در زمينه امورخارجي اختيارات بيشتري داشته باشند. پارلمان شوروي در عين حال به گورباچف اختيارات تازه اي داد كه درخواست كرده بود داد. در 13 مارس 1990 (چهار روز پيش از آن) پارلمان شوروي راي داده بود كه حکومت اين كشور پس از 72 سال از انحصار حزب كمونيست خارج شود ــ حزبي كه نمايندگان اين پارلمان را تعيين كرده بود!.

با وجود تجديد نظر پارلمان در اساسنامه اتحاديه، يلتسين و سران جمهوري هاي اوكراين و بلاروس در دسامبر همين سال در يك استراحتگاه زمستاني در بلاروس، در يك جلسه خصوصي اتحاد جماهير شوروي را بدون حضور پارلمان و کسب نظر آن و يا برگزاري رفراندم عمومي در سراسر اتحاديه منحل كردند كه اين تصميم كه پشتيباني خارجي داشت سريعا به اجرا در آمد .

بعدا دوماي روسيه انحلال شوروي به آن صورت را غيرقانوني اعلام کرد و مصوبه خود را در اين زمينه به کاخ کرملين فرستاد که هنوز در آنجا خاک مي خورد. يلتسين (رئيس جمهور وقت) اين مصوبه دوما را امضا نکرد زيرا که خودش يکي از سه منحل کننده شوروي بود و مدرک تعقيب قضايي او مي شد. دوما استدلال کرده بود که پارلمان هرجمهوري به طور جداگانه قانونا نمي تواند يک اتحاديه (جماهيريه}را منحل کند، مجموعه پارلمانها و يا مردم در يک رفراندم مي توانند اين کار را انجام دهند.

180: ماركوس وروس امپراتور روم در گذشت.

1373: اسدپهلوان حاكم كرمان بر آل مظفر ياغي شد و تا زنده بود دست از استقلال برنداشت كه داستاني مفصل است. وي سرانجام به دست سربازان خود كشته شد.

1787: « ژرژ سيمون اهم» فيزيكداني كه قانون اهم را نوشت به دنيا آمد.

1917: نيكلاي دوم تزار روسيه كه بامخالفت مردم رو به رو شده بود با هدف برقراري مجدد آرامش ، اختيارات خود را به يك دولت موقت واگذار كرد كه اين دارو هم اثر نداشت و هفت ماه بعد ، نظام روسيه با انقلاب بلشويكي تغيير يافت.

1931: استالين « كروپسكايا لنين » را از كميته مركزي حزب كمونيست شوروي بيرون كرد.

منبع:iranianshistoryonthisday.com