درمانگاه طبیعی در خراسان

مجموعه: مکانهای تفریحی ايران

  طبیعت با وجود بخشندگی بسیار برای نوع بشر هیچگاه از نامهربانی‌ها و ناسپاسی‌های این موجود دوپا بی‌بهره نبوده است تا جایی که برای نمونه با خشک‌ یا آلوده شدن آب‌‌ها وسفره‌های زیرزمینی، می‌توان در همین نزدیکی‌ها چشم ‌گریان طبیعت را در کف صحرایی زیبا به نظاره نشست.

 
گراب یکی از این چشم‌های گریان است که با وجود گلایه از آلودگی‌هایی که بشر تولید می‌کند آب آن همچون اشک چشم زلال و حتی درمانگر است. چشمه گراب در 50کیلومتری جنوب مشهد و در مسیر جاده قدیم مشهد به نیشابور از دل زمین می‌جوشد و آب غنی از مواد‌معدنی آن همچنان برای بسیاری از بیمار‌ی‌ها حکم درمان را دارد تا جایی که در وصف درمانگری‌های آن اهالی منطقه واقعیت‌ها و داستان‌های زیادی را سینه‌ به سینه نقل می‌کنند.

در واقع چشمه گراب متشکل از چندین چشمه با فواصل تقریبی 500 متر از یکدیگر است که اغلب دارای دهانه‌های مخروطی و مرتفع تر از سطح زمین است.

در مورد نام این چشمه نیز برخی زبان‌شناس‌ها و تاریخ‌دان‌ها بر این باورند که گراب به چشمه‌ها و آب‌های معدنی گفته می‌شود که دارای گوگرد هستند و اهالی برای درمان زخم‌های پوستی از آن بهره‌ می‌برده‌اند. به گفته کارشناس‌های زمین‌شناسی آب این چشمه مخروطی‌شکل از دسته‌آب‌های کلروره سدیک آهن‌دار و هیپوترمال با باقیمانده خشک زیاد و اسیدیته زیاد است.

 گراب واژه‌ای فارسی است که مرکب از دو جزء «گر» و «آب» می‌باشد. در لغت نامه دهخدا برای معنای واژه گَر(gar) بیماری کچلی آمده‌است. در عربی بدان جرب و در ترکی هم به آن قوتور می‌گویند. واژه آب (ãb) نیز در غالب موارد به همین معنی متداول در فارسی امروزی است.

واژه گراب (معادل انگلیسی Mange Water) عموماً اشاره‌ای به چشمه‌ها یا چاه‌های آب معدنی گوگرد دار است. از نظر زمین شناسی طبق بررسی‌های انجام شده به نظر می‌رسد که مجموعه چشمه‌های تراورتن ساز منطقه گراب در مجاورت گسل سنگ بست- شاندیز و در بخش جنوبی آن قرار می‌گیرد. این موضوع البته نشان دهنده این است که منطقه دنباله طبیعی رون بینالود نیز به شمار می‌رود.

مردم محل از آب این چشمه به عنوان دارو و برای التیام زخم‌های سطحی استفاده می‌کنند. وجود املاح کلر و سولفات فراوان و نیز ترکیبات به حد اشباع در آب نشان‌دهنده ارتباط آب با منابع غنی زیرزمینی از این مواد است. این نوع ترکیبات بیشتر در زمین‌های دوره تریاس در دریاها باقی مانده‌اند. این نوع آب‌ها مُدِر نیز هستند و در نتیجه به دفع مواد زاید کمک می‌کنند.

افزون بر این افزایش ترشحات بزاق، معده، صفرا و پانکراس (لوزالمعده) از دیگر ویژگی‌های درمانی این آب‌هاست. همچنین این آب‌ها در درمان بیماری‌های مفصلی مۆثر و سودمند تشخیص داده شده است.

مظهر اصلی چشمه گراب روی تپه مخروطی شکلی به ارتفاع متوسط 30‌متر قرار دارد. به‌نظر می‌رسد که سطح پیزومتری آن نیز حدود 10‌متر بالاتر از سطح دشت و اراضی منتهی به کالشور باشد.

گذارتان که به چشمه گراب بیفتد، می توانید از یکی از زیباترین نقاط این منطقه هم دیدن کنید. قله‌ای که شبیه به قله‌های آتش فشانی سر از زمین بیرون آورده‌است. ارتفاع این قله کوچک از سطح زمین همان منطقه شاید به 70 متر برسد. زمانی که به بالای این قله می‌رسید. دهانه آتش فشانی را مشاهده می‌کنید که از نوک قله تا روی سطح آب ارتفاعی حدود 8 متر دارد و باقی فضای آن را آب پر کرده‌است که البته عمق آب نیز 6 متر می‌باشد. احتمال می‌رود که این حوضچه آبی به تونلی آبی راه داشته باشد.
 
منابع:hamshahrionline.ir
tebyan.net