امامزاده درب امام در اصفهان

مجموعه: مکانهای زيارتي ايران و جهان

امامزاده درب امام در اصفهان
در شرق خيابان چهارباغ پائين و در قبرستان قديمي جميلان (سنبلستان) و در نزديكي محله قديمي دردشت اصفهان بقعه دو امامزاده واقع شده كه ساختمان آن در سال هاي ۸۵۷ هجري قمري برابر با ۱۴۵۳ ميلادي در زمان حكومت جهانشاه قراقويونلو به پايان رسيده است.اين دو امامزاده ابراهيم و زين العابدين (ع) از احفاد و نوادگان حسن مثنّي و علي بن جعفر(ع) هستند كه در اين محل به خاك سپرده شده اند.

بناي تاريخي درب امام از دو گنبد بزرگ و كوچك و يك سر در كاشيكاري و سه صحن در سه جهت شمال و شرق و غرب تشكيل شده است. سر در اصلي در محوطه شمالي واقع شده و با كاشي هاي معّرق موزون و بسيار زيبا ساخته شده است. بسياري از محققين از جمله آندره گدار به تغييرات بعدي بنا در دوره هاي مختلف و به خصوص صفويه اشاره كرده اند كتيبه سردر به خط ثلث سفيد با كاشي معّرق بر زمينه آبي لاجوردي به زبان فارسي نوشته شده است.

در سمت شرق اين سردر، سردر ديگري است كه كتيبه هاي آن به تعميرات بنا در دوره شاه سلطان حسين صفوي اشاره مي كند. نويسنده اين كتيبه ها محمدرضا امامي و خطاط ديگري به نام عبدالرحيم مي باشند. گنبدهاي موجود در بناي تاريخي درب امام در يك زمان ساخته نشده اند.

گنبد بزرگ همزمان با ساختمان بقعه در قرن نهم ساخته شده است . كتيبه هاي آن شامل آيات قرآن مجيد مي باشند. اما گنبد كوچك در سال ۱۰۸۱ هجري ساخته شده است. كتيبه اين گنبد به خط محمدرضا امامي است. در غرب محوطه درب امام مسجد كوچكي است كه منسوب به سعيد بن جبير از بزرگاني است كه در اوايل اسلام در اصفهان امامت داشته است. داخل بقعه با كاشي هاي بسيار خوشرنگ تزئين شده است. در داخل ايوان هاي غربي گچ بري ها و قطاربندي هاي بسيار زيبايي است كه بيانگر ذوق و ابتكار و خلاقيت هنرمندان اصفهان در آن روزگار است.

گنبد بزرگ درب امام و ايوان هاي شرقي و شمالي در سال ۱۳۲۸ شمسي تعمير شده اند. كاشيكاري هاي گنبد كوچك و قسمت هاي غربي بنا در سال ۱۳۳۲ مرمت گرديده اند. نماي خارجي بقعه و ديوارهاي مجاور آن نيز تزئيناتي از كاشيكاري بسيار زيبا و مقرنس هاي گچي پركار است. به طور كلي مجموعه درب امام اصفهان به دليل ويژگي هاي هنري و معماري و تزئينات بسيار باشكوه كاشيكاري و گچبري در عداد يكي از شاهكارهاي مسلم هنري ايران به شمار مي رود كه بيانگر سير هنر معماري ايران در دوران هاي مختلف است.

اين اثر نفيس از نظر ويژگي هاي معماري دوران حكومت تركمانان (قراقويونلو) مورد توجه معماران و پژوهشگران و باستان شناسان قرار گرفته و بسياري از آنان در مورد آن بررسي كرده و حاصل مطالعات خود را انتشار داده اند.
منبع : isfahan.ir