همه چیز درباره ی ضربه مغزی

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

لکه خون روی مغز بر اثر ضربه

همه چیز درباره ی ضربه مغزی

ضربه مغزی چیست؟

ضربه مغزی نوعی آسیب مغزی تروماتیک یا TBI است که در اثر ضربه یا تکان به سر یا در اثر ضربه به بدن که باعث حرکت سریع سر و مغز به جلو و عقب می شود، ایجاد می شود. حرکت سریع باعث تغییر شکل بافت مغز می شود که می تواند کشیده شود و به سلول های مغز آسیب برساند.

این آسیب همچنین باعث تغییرات شیمیایی و متابولیک در سلول های مغز می شود و عملکرد و ارتباط سلول ها را دشوارتر می کند. از آنجایی که مغز مرکز کنترل بدن است، اثرات ضربه مغزی می تواند بسیار گسترده باشد.

پس ضربه مغزی یک آسیب مغزی تروماتیک است که بر عملکرد مغز شما تأثیر می گذارد. این اثرات معمولا موقتی است اما می تواند شامل سردرد و مشکلات تمرکز، حافظه، تعادل و هماهنگی باشد.

ضربه مغزی معمولاً در اثر ضربه به سر ایجاد می شود. تکان دادن شدید سر و قسمت بالایی بدن نیز می تواند باعث ضربه مغزی شود.

برخی از ضربه های مغزی باعث از دست دادن هوشیاری شما می شوند، اما بیشتر این طور نیست.

زمین خوردن شایع ترین علت ضربه مغزی است. در صورت انجام یک ورزش تماسی مانند فوتبال یا ...، ضربه مغزی نیز رایج است. اکثر افراد معمولاً پس از ضربه مغزی به طور کامل بهبود می یابند.

ضربه مغزی معمولاً تهدید کننده زندگی نیست، اما اثرات ضربه مغزی می تواند زندگی را تغییر دهد و آسیب باید به طور جدی درمان شود.

علائم ضربه مغزی :

علائم و نشانه های ضربه مغزی می تواند ظریف باشد و ممکن است بلافاصله ظاهر نشود. علائم می تواند برای روزها، هفته ها یا حتی بیشتر طول بکشد.

علائم متداول پس از ضربه مغزی ضربه ای، سردرد، از دست دادن حافظه (فراموشی) و گیجی است. فراموشی معمولاً شامل فراموش کردن رویدادی است که باعث ضربه مغزی شده است.

علائم و نشانه های فیزیکی ضربه مغزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

– سردرد

– صدای زنگ در گوش

– حالت تهوع

– استفراغ

– خستگی یا خواب آلودگی

– تاری دید

سایر علائم و نشانه های ضربه مغزی عبارتند از :

– گیجی یا احساس در مه

– فراموشی در اطراف رویداد آسیب زا

– سرگیجه یا "دیدن ستاره ها"

شاهد ممکن است این علائم و نشانه ها را در فرد ضربه خورده مشاهده کند:

– از دست دادن موقت هوشیاری (اگر چه همیشه این اتفاق نمی افتد)

– لکنت زبان

– تاخیر در پاسخگویی به سوالات

– ظاهر مبهوت

– فراموشی، مانند پرسیدن مکرر یک سوال

ممکن است بلافاصله برخی از علائم ضربه مغزی را داشته باشید، و برخی ممکن است تا روزها پس از آسیب دیده شوند، مانند:

– شکایت از تمرکز و حافظه

– تحریک پذیری و سایر تغییرات شخصیتی

– حساسیت به نور و صدا

– اختلالات خواب

– مشکلات سازگاری روانی و افسردگی

– اختلالات چشایی و بویایی

ضربه به سر و خون آمدن از گوش

علائم ضربه مغزی در کودکان

ضربه به سر در کودکان خردسال بسیار شایع است. اما تشخیص ضربه مغزی در نوزادان و کودکان نوپا ممکن است دشوار باشد زیرا نمی توانند احساس خود را توصیف کنند. سرنخ های ضربه مغزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

– ظاهر مبهوت

– بی حالی و خستگی به راحتی

– تحریک پذیری و بدخلقی

– از دست دادن تعادل و راه رفتن ناپایدار

– گریه زیاد

– تغییر در الگوی خوردن یا خوابیدن

– عدم علاقه به اسباب بازی های مورد علاقه

– استفراغ

– تشنج

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در طی 1 تا 2 روز به پزشک مراجعه کنید اگر:

شما یا فرزندتان آسیب سر را تجربه می کنید، حتی اگر مراقبت اضطراری لازم نباشد.

اگر کودک شما علائم آسیب جدی به سر ندارد، هوشیار است، به طور طبیعی حرکت می کند و به شما پاسخ می دهد، آسیب احتمالاً خفیف است و معمولاً نیازی به آزمایش بیشتر ندارد.

در این مورد، اگر کودک شما می خواهد چرت بزند، اشکالی ندارد که به او اجازه دهید بخوابد. اگر علائم نگران کننده بعداً ایجاد شد، به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید.

برای بزرگسال یا کودکی که دچار آسیب سر و علائم و نشانه هایی مانند :

– استفراغ مکرر یا حالت تهوع

– از دست دادن هوشیاری بیش از 30 ثانیه طول بکشد

– سردردی که با گذشت زمان بدتر می شود

– تخلیه مایع یا خون از بینی یا گوش

– اختلالات بینایی یا چشمی، مانند مردمک های بزرگتر از حد طبیعی (گشاد شدن مردمک ها) یا اندازه مردمک های نابرابر.

– صدای زنگ در گوش که از بین نمی رود

– ضعف در بازوها یا پاها

– برای بیش از یک ساعت بسیار رنگ پریده به نظر می رسد

– تغییرات در رفتار

– سردرگمی یا سرگردانی، مانند مشکل در تشخیص افراد یا مکان‌ها

– گفتار نامفهوم یا سایر تغییرات در گفتار

– مشکل آشکار در عملکرد ذهنی یا هماهنگی فیزیکی

– تغییرات در هماهنگی فیزیکی، مانند تلو تلو خوردن یا دست و پا چلفتی

– تشنج

– سرگیجه طولانی مدت یا مکرر

– علائمی که با گذشت زمان بدتر می شوند

– برآمدگی های بزرگ سر یا کبودی در نواحی غیر از پیشانی در کودکان، به ویژه در نوزادان زیر 12 ماه.

علائم ضربه مغزی

ورزشکاران

در حالی که علائم یا نشانه های ضربه مغزی وجود دارد، هرگز به بازی یا فعالیت شدید برنگردید.

کارشناسان توصیه می کنند که ورزشکار مشکوک به ضربه مغزی به فعالیت هایی که با خطر بالاتر ضربه مغزی مرتبط است بازنگردد در حالی که هنوز علائم ضربه مغزی را نشان می دهد.

کودکان و نوجوانان باید توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی که در زمینه ارزیابی و مدیریت ضربه های مغزی کودکان آموزش دیده است، ارزیابی شوند.

کارشناسان همچنین توصیه می کنند که ورزشکاران بزرگسال، کودک و نوجوانی که دچار ضربه مغزی شده اند، در همان روز آسیب به بازی برنگردند.

علائم و نشانه های ضربه مغزی در بزرگسالان

علل آسیب مغزی :

مغز شما قوام ژلاتین را دارد. مایع مغزی نخاعی داخل جمجمه شما از تکان ها و برآمدگی های روزمره محافظت می شود.

یک ضربه شدید به سر و گردن یا قسمت بالایی بدن می تواند باعث شود که مغز شما به شدت در مقابل دیواره های داخلی جمجمه به جلو و عقب برود.

شتاب یا کاهش ناگهانی سر، ناشی از حوادثی مانند تصادف اتومبیل یا تکان دادن شدید نیز می تواند باعث آسیب مغزی شود.

این آسیب ها معمولاً برای مدت کوتاهی بر عملکرد مغز تأثیر می گذارند و منجر به علائم و نشانه های ضربه مغزی می شوند.

این نوع آسیب مغزی ممکن است منجر به خونریزی در داخل یا اطراف مغز شود و علائمی مانند خواب آلودگی طولانی مدت و گیجی را ایجاد کند. این علائم ممکن است بلافاصله یا دیرتر ایجاد شوند.

چنین خونریزی در مغز شما می تواند کشنده باشد. به همین دلیل است که هرکسی که آسیب مغزی را تجربه می کند، نیاز به نظارت در ساعات بعد و در صورت بدتر شدن علائم، مراقبت های اورژانسی دارد.

عوامل خطر ضربه مغزی :

فعالیت ها و عواملی که ممکن است خطر ضربه مغزی را افزایش دهند عبارتند از:

– افتادن، به ویژه در کودکان خردسال و بزرگسالان بزرگتر

– شرکت در ورزش های پرخطر مانند فوتبال، هاکی، راگبی، بوکس یا سایر ورزش های تماسی

– شرکت در ورزش های پرخطر بدون تجهیزات ایمنی و نظارت مناسب

– درگیر شدن در تصادف وسیله نقلیه موتوری

– درگیر شدن در تصادف عابر پیاده یا دوچرخه

– سرباز بودن در جنگ

– قربانی آزار جسمی بودن

– داشتن یک ضربه مغزی قبلی

عوارض ضربه مغزی :

عوارض بالقوه ضربه مغزی عبارتند از:

• سردردهای پس از ضربه. برخی از افراد تا هفت روز پس از آسیب مغزی سردردهای مرتبط با ضربه مغزی را تجربه می کنند.

• سرگیجه پس از سانحه. برخی از افراد روزها، هفته ها یا ماه ها پس از آسیب مغزی احساس چرخش یا سرگیجه را تجربه می کنند.

• سندرم پس از ضربه مغزی. بخش کوچکی از مردم (15٪ تا 20٪) ممکن است علائمی مانند سردرد، سرگیجه و مشکلات فکری داشته باشند که بیش از سه هفته ادامه می یابد. اگر این علائم بیش از سه ماه ادامه یابد، به عنوان سندرم پس از ضربه مغزی شناخته می شود.

• اثرات تجمعی صدمات مغزی متعدد در حال حاضر تحقیقات فعالی برای بررسی اثرات صدمات مکرر سر که علائمی ایجاد نمی کنند (آسیب تحت فشار) در حال انجام است. در حال حاضر، هیچ شواهد قطعی وجود ندارد که نشان دهد صدمات مکرر مغز به اثرات تجمعی کمک می کند.

• سندرم ضربه دوم به ندرت، تجربه ضربه مغزی دوم قبل از برطرف شدن علائم و نشانه های اولین ضربه مغزی ممکن است منجر به تورم مغزی سریع و معمولا کشنده شود.

• برای ورزشکاران مهم است که در حالی که هنوز علائم و نشانه های ضربه مغزی را تجربه می کنند، هرگز به ورزش باز نگردند.

انواع ضربه مغزی و آسیب در نواحی مختلف مغز بر اساس نوع آسیب

جلوگیری :

برخی از نکاتی که ممکن است به شما در پیشگیری یا به حداقل رساندن خطر آسیب سر کمک کند عبارتند از:

پوشیدن لباس محافظ در هنگام ورزش و سایر فعالیت های تفریحی. مطمئن شوید که تجهیزات به درستی جا می شوند، به خوبی نگهداری می شوند و به درستی پوشیده شده اند. قوانین بازی را رعایت کنید و اخلاق ورزشی خوب را تمرین کنید.

هنگام دوچرخه سواری، موتورسواری، اسنوبورد یا شرکت در فعالیت های تفریحی که ممکن است منجر به آسیب سر شود، از روسری محافظ استفاده کنید.

کمربند ایمنی خود را کمان کنید. بستن کمربند ایمنی ممکن است از صدمات جدی، از جمله آسیب سر، در هنگام تصادف جلوگیری کند.

ایمن سازی خانه، شما خانه خود را به خوبی روشن کنید و طبقات خود را از هر چیزی که ممکن است باعث زمین خوردن و زمین خوردن شما شود، دور نگه دارید. افتادن در اطراف خانه یکی از دلایل اصلی آسیب سر است.

از فرزندان خود محافظت کنید. برای کمک به کاهش خطر آسیب سر به فرزندانتان، راه پله ها را مسدود کرده و حفاظ پنجره نصب کنید.

به طور منظم ورزش کنید. با ورزش کردن به طور منظم، عضلات پای خود را تقویت کنید و تعادل خود را بهبود ببخشید.

آموزش دیگران در مورد ضربه مغزی، آموزش مربیان، ورزشکاران، والدین و دیگران در مورد ضربه مغزی می تواند به گسترش آگاهی کمک کند. مربیان و والدین نیز می توانند به تشویق ورزش خوب کمک کنند.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته