آشنایی با سیب زمینی شیرین و خواص آن

مجموعه: خواص مواد غذایی

از سیب زمینی شیرین به عنوان مقوی برای معده و طحال و كلیه استفاده می شود

امروزه این گیاه به علت داشتن غده های خوراکی در اکثر مناطق دنیا از جمله چین ، هندوستان و سایر مناطق آسیا و آفریقای شمالی و اروپا كاشته می شود . در کشور ما ،ایران در بلوچستان می روید و در برخی مناطق دیگر نیز كاشته می شود.

خانواده نیلوفر صحرایی شامل 500 گونه گیاه یک ساله و چند ساله می باشد که اکثرا تاک مانند می باشند.

دارای شاخه های دراز و خزنده روی زمین می باشد که ساقه ها تا 4 متر نیز رشد می کنند ، ریشه آن متورم ، دراز و شیرین می باشد.

این گیاه دارای سرعت رشد سریعی می باشد.
برگهای سیب زمینی شیرین قلبی شكل مخروطی موجدار با دم برگ دراز و به رنگهای بنفش ، ارغوانی و گاهی سفید دیده می شوند. به جز مصرف خوراکی، از آنجایی که دارای برگهای زیبا و رنگارنگ می باشد به عنوان گیاه پوششی و برای مرزبندی و کاشت در باغ نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

گلهای آن منظم ، جام گلها به شكل قیف است، این گلها به رنگهای سفید، صورتی و یا بنفش می باشند.
محصول این گیاه معمولا قسمت زیر زمینی آن است كه نوعی غده كاذب می باشد چون متورم است و محتوی نشاسته و مواد غذایی و مواد شیرین است.

این گیاه دارای ارقام مختلفی است كه بر حسب رنگ و بزرگی و كوچكی غده آنها مشخص می شود . از جمله سیب زمینی شیرین با غده قرمز خاكستری ، سیب زمینی شیرین زرد رنگ ، نوعی با غده ریز به نام Pataate minime كه در اسپانیا كاشته می شود. و پر محصول است و سرانجام نوعی با غده درشت Patate igname كه وزن هر غده آن تا چند كیلو گرم نیز می شود و رنگ گوشت آن سفید است .

• شرایط محیط رشد گیاه Ipomoea batatas  به شرح زیر میباشد :

خاک : خاک باغچه مخلوط با خاک برگ و مرطوب و خوب زهکشی شده.
این گیاه در برابر خاک خشک نیز مقاوم میباشد.
نور: آفتاب کامل.
سیب زمینی شیرین نباید در محل سایه و نیمسایه قرار داشته باشد زیرا رشد خوبی نخواهد داشت.
دما: دمای بین 21 تا 34 درجه برای رشد این گیاه مناسب است .( البته سیب زمینی شیرین در برابر سرما نیز مقاوم میباشد.)
آبیاری : به طور متوسط انجام شود.
کوددهی :کوددهی باعث رشد بهتر گیاه خواهد شد.

• آفات و امراض : در مورد گیاه سیب زمینی شیرین باید مراقب سوسک کک ، بیماری قارچی برگها ، پوسیدگی ساقه و بیماری لکه برگی باشید.

• تکثیر : برای تکثیر این گیاه میتوانید به 2 روش اقدام کنید.

1- کاشت بذر : برای این منظور در فصل بهار اقدام کنید و ابتدا بذرها را به مدت 24 ساعت در آب قرار دهید و سپس اقدام به کاشت کنید.

2- قلمه زدن : ساده ترین روش برای تکثیر این گیاه قلمه زدن میباشد .

ابتدا قطعاتی از ساقه رونده گیاه به طول 30 سانتیمتر را از آن جا کنید و تمامی برگها بجز برگهای کوچک انتهایی را جدا کرده و قلمه ها را در خاک قرار دهید ، پس از مدتی گیاه شروع به رشد خواهد کرد . (فصل بهار یا تابستان برای قلمه زدن مناسب است .)

سیب زمینی شیرین رنگ‌های مختلف و ارزش غذایی بالایی دارد. پرمصرف‌ترین آن گوشت زرد و نارنجی دارد و در بازار میوه و تره‌بار بسیاری از کشورها موجود است.

سیب زمینی شیرین برای افزایش سلامتی قلب مفید است و اثرات سدیم را کاهش می‌دهد

خواص و کاربرد گیاه سیب زمینی شیرین
این سیب ‌زمینی سرشار از بتاکاروتن است و به همین دلیل طعم شیرینی دارد. بدن ما از این ترکیب مفید برای تولید ویتامین A استفاده می‌کند و به همین دلیل به آن پیش ساز ویتامین A نیز گفته می‌شود.بتاکاروتن یکی دیگر از مواد ضروری برای بدن است که سیستم ایمنی را تقویت می‌کند همچنین ویتامین A ی حاصل از بتاکاروتن برای سلامت و تقویت چشم‌ها نیز بسیار مفید است.

سیب زمینی شیرین در حدود 10 درصد قند و 15 درصد فكول ( نشاسته سیب زمینی ) دارد.
طبق تجزیه ای كه به عمل آمده روشن شده است كه علاوه بر قند و نشاسته ، سیب زمینی شیرین دارای مقداری مواد چرب و ایپومائین ، فیتوسترول ، كاروتن ، كلروژنیك اسید ، و ویتامینهای A,B,C می باشد.

در چین از غده آن به عنوان مقوی برای معده و طحال و كلیه استفاده می شود.

در هند و چین برای تقویت اشخاصی كه دوره نقاهت بیماری را می گذرانند و همچنین برای اشخاص مبتلا به بیماری دریا گرفتگی تجویز می شود. در شبه جزیره مالایا از آن مشروبی درست می كنند كه برای رفع تشنگی در مواقع تب می خوردند. لازم به ذکر است انواع غذا با سیب زمینی شیرین می توان تهیه کرد که هر کس بنا به سلیقه خود می تواند آن را به صورت سرخ شده، کبابی و یا آب پز شده طبخ نماید.

در اندونزی برگهای خرد شده آن راروی محل سوختگی و مفاصل سفت شده می مالند . ساقه ها و شاخه های آن را روی مفاصل روماتیسمی سفت شده می بندند .

نوعی از آن كه دارای غده قرمز قهوه ای رنگ است كه برای اسهال خونی مفید است. و شیره غده خام گیاه را روی سوختگی می مالند تسكین می دهد. از عده ارغوانی رنگ آن در موارد بیماری قند به كار برده می شود .

در هندوستان از ریشه گیاه به عنوان ملین استفاده می شود و از سر شاخه های له شده گیاه به صورت ضماد برای رسانید دمل استفاده می شود.

سیب‌زمینی شیرین منبع فوق‌العاده‌ی آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های مختلفی است. در این مطلب چند دلیل خوب داریم که تشویقتان می‌کند به هر قیمتی شده این سیب‌زمینی با خاصیت را تهیه و مصرف کنید.

سیب‌زمینی شیرین مفید برای دیابتی‌ها
سیب‌زمینی شیرین حاوی قند طبیعی و کربوهیدرات است اما قند خون را در بدن کنترل می‌کند. این قندها باعث کنترل و تثبیت قند خون می‌شوند و حالت مقاومت سلول‌های به انسولین را کاهش می‌دهند. همچنین این نوع از سیب‌زمینی غنی از فیبر است به این معنی که سرعت انتشار گلوکز به جریان خون را کم می‌کند.  است. در نتیجه می‌توان گفت که این سیب‌زمینی برای دیابتی‌ها مفید است.

سیب‌زمینی شیرین برای هضم غذا
سیب‌زمینی شیرین سرشار از فیبرهای غذایی است که برای ارتقای سلامت دستگاه گوارش لازم و ضروری هستند. این فیبرها از بروز سرطان کولون پیشگیری کرده و با یبوست مقابله می‌کنند.

سیب‌زمینی شیرین برای مقابله با آمفیزم
سیگاری ها بیشتر دچار آمفیزم (یک بیماری مزمن ریه) و کمبود ویتامین A می‌شوند. خوشبختانه کاراتنوئیدهای موجود در سیب‌زمینی شیرین به بدن کمک می‌کنند تا ویتامین A تولید کند و دستگاه تنفسی را احیا کند. در نتیجه پیشنهاد می‌شود برای داشتن ریه‌های سالم‌تر و قوی‌تر سیب‌زمینی شیرین مصرف کنید.

سیب‌زمینی شیرین سرشار از پتاسیم، منیزیم، منگنز، کلسیم و آهن است. این مواد معدنی برای عملکرد درست بدن و متابولیسم آنزیم‌ها لازم و ضروری هستند

سیب‌زمینی شیرین برای تقویت سیستم ایمنی بدن
سیب‌زمینی شیرین منبع خوب ویتامین D محسوب می‌شود. این ویتامین برای عملکرد خوب غده‌ی تیروئید، دندان‌ها، عصب‌ها، استخوان‌ها، پوست و افزایش انرژی لازم و ضروری است.

سیب‌زمینی شیرین برای ارتقای سلامت قلب
سیب‌زمینی شیرین حاوی میزان قابل‌توجهی پتاسیم است که برای افزایش سلامتی قلب مفید است و اثرات سدیم را کاهش می‌دهد. به این ترتیب نیز باعث کنترل فشارخون می‌شود. ویتامین B6 موجود در سیب‌زمینی شیرین مانع از بروز سکته‌ی مغزی، سکته‌ی قلبی و بیماری‌های دژنراتیو می‌شود.

سیب زمینی شیرین برای تسکین علائم قاعدگی
سیب‌زمینی شیرین حاوی میزان زیادی منگنز و آهن است که برای تسکین علائم پیش از قاعدگی مفید است. خانم‌ها چند روز مانده به عادتشان دچار دردهایی جسمی و روحی شدید می‌شوند که آن‌ها را کلافه می‌کند. اگر شما هم از این قبیل مشکلات رنج می‌برید می‌توانید به این سیب‌زمینی اعتماد کنید.

بتاکاروتن موجود در سیب‌زمینی شیرین به رشد موها و از بین بردن شوره سر کمک می‌کند

سیب‌زمینی شیرین برای عضلات سالم‌تر
پتاسیم موجود در سیب‌زمینی شیرین برای کاهش عضلانی و نفخ ورزشکاران بسیار مفید است. این سبزی پرخاصیت انرژی زیادی به شما خواهد داد و از گرفتگی عضلانی پیشگیری می‌کند. سیب‌زمینی شیرین به دلیل دارا بودن پتاسیم به تنظیم ضربان قلب و علائم عصبی نیز کمک می‌کند.

سیب‌زمینی شیرین سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها
سیب‌زمینی شیرین برای مقابله با بیماری نقرس، آرتریت و آسم مفید است چون سرشار از کاراتنوئیدهایی مانند بتاکاروتن هایی است. این ترکیب مفید باعث کاهش اثرات پیری شده و از رشد سلول‌های سرطان سینه و ریه پیشگیری می‌کند.

سیب‌زمینی شیرین برای رشد جنین
خانم‌های باردار نیاز زیادی به اسیدفولیک دارند و سیب‌زمینی شیرین سرشار از این ویتامین است. حتماً می‌دانید که اسیدفولیک به رشد بافت‌های جنینی و رشد سلول‌های آن کمک می‌کند.

سیب‌زمینی شیرین سرشار از مواد معدنی است
سیب‌زمینی شیرین سرشار از پتاسیم، منیزیم، منگنز، کلسیم و آهن است. این مواد معدنی برای عملکرد درست بدن و متابولیسم آنزیم‌ها لازم و ضروری هستند.

سیب‌زمینی شیرین ضداسترس
پتاسیم موجود در سیب‌زمینی شیرین به تعادل آب بدن کمک کرده و باعث گردش خوب اکسیژن و تنظیم ضربان قلب می‌شود. سیب‌زمینی شیرین همچنین حاوی منیزیم است که نقش مهمی در رفع و کاهش استرس دارد.

سیب‌زمینی شیرین سرشار از ویتامین C
سیب‌زمینی شیرین حاوی میزان قابل‌توجهی ویتامین C است. این ویتامین برای عملکرد اعضای بدن لازم و ضروری است. اگر می‌خواهید سیستم ایمنی بدنتان قوی شود، پوست سالمی داشته باشید و پرانرژی باشید این سیب زمینی مفید را وارد برنامه‌ی غذایی تان بکنید. ویتامین C به بدن کمک می‌کند تا کلاژن را که برای مفاصل و پوست مفید است را تولید کند. همچنین کمک می‌کند تا بهتر با استرس مبارزه کنیم.

سیب‌زمینی شیرین برای حفظ جوانی پوست
اگر سیب زمینی شیرین را می‌جوشانید آب آن را دور نریزید و از آن به‌عنوان لوسیون پوست استفاده کنید. این محلول باعث تسکین پوست‌های حساس شده و منافذ پوست را تمیز می‌کند. ویتامین C موجود در سیب‌زمینی شیرین کلاژن ساز است و ویتامین E موجود در آن پوست را خوش آب و رنگ می‌کند. علاوه بر این سیب‌زمینی شیرین حاوی آنتوسیانین است که به کاهش چین و چروک و گودی و کبودی زیر چشم کمک می‌کند.

سیب زمینی شیرین برای رشد موها
بتاکاروتن موجود در سیب‌زمینی شیرین به رشد موها کمک می‌کند و آن‌ها را از شر شوره در امان نگه می‌دارد.

شرایط نگهداری سیب زمینی شیرین:

نگهداری سیب زمینی شیرین در انبار خیلی مشكل است . زیرا زود فاسد می شود و در درجه حرارت كمتر از 5 درجه در مجاورت رطوبت هوا خراب می شود و در درجه حرارت بالا و رطوبت نیز مدت زیاد به صورت غده نمی توان نگه داشت. به همین دلیل برای نگهداری غده ها به منظور كشت بهترین را ه این است كه در ماسه و جای بسیار سالم و مناسبی حفظ شود تا در بهار سال بعد مورد استفاده قرار گیرد .

گردآوری : بخش آشپزی بیتوته

منابع : tebyan.net
nargil.ir