آشنایی با هنر زری­ بافی

مجموعه: هنرهای دستی و ترسیمی

زری بافی از هنرهای ملی ایرانیان است که از زمان هخامنشیان و سپس در زمان ساسانیان بافتن پرده ها و پارچه ­های زری رواج داشته است و برای تزئین کاخهای سلاطین به کار می رفته در حالیکه بنا به اسناد و مدارک به دست آمده حدود 2000 سال قبل محصولات ابریشمی ایرانی در آسیا و اروپا شهرت خاصی داشته است و بهترین پارچه­های زری و مخمل به دست هنرمندان و صنعتگران با ذوق ایرانی بافته می­شده است.

این بافته سنتی نیز مانند بسیاری از پارچه­ های سنتی از دو گروه نخ تارو پود تشکیل شده است. در زری بافی سنتی هم نخ تار وهم نخ پود از جنس ابریشم بوده و وقتیپارچه بافته می­شود از شفافیت و لطافتخاصی برخوردار می­شود.

برای بافت این پارچه از رنگ بندی پیچیده ای استفاده نمی­کنند. برای نختار در نهایت از دو رنگ و برای نخ پوداز شش رنگ استفاده می­شود. از جمله نکات مهم در بافت پارچه زربفت استفاده از نخ­های نازک طلا ونقره است. عامل دیگر پیچیدگی طرح و نقش پارچه است که به کمک همان چند رنگ تولید می­شود.

ساختمان دستگاه زری­بافی بسیار ساده و از آلات چوبی ساخته می­شود. با هر دستگاه به طور معمول دو نفر کار می­کنند یک نفربافنده زری و دیگری شاگرد او که به گوشواره کش ملقب است. کار گوشواره کش بالا و پائین بردن تخته­هائی است که از قبل نقشه­ها روی آن نقشبندی شده است ودر قسمت بالای دستگاه نصب است و به این وسیله نقش­ها به طرف بافنده هدایت می­شود. در اغلب موارد زمینه یا بوم پارچه زری ازنخ ابریشم است و نخ گلابتون جز نخ­های پود می­باشد.

منبع:negarkhaneh.ir