20 ژوئن ؛ روز جهانی پناهندگان

مجموعه: مناسبتها در ایران و جهان

هدف اولیه (UNHCR)، حراست از حقوق و سلامتی پناهندگان است

 (20 ژوئن) ؛ روز جهانی پناهندهگان

مقدمه

در سراسر دنیا، درگیری موجب شده تعداد زیادی از مردم وطن خود را ترک کنند. در حال حاضر بیش از ۵۰ میلیون نفر به دلیل جنگ و خشونت آواره می باشند حدود ۳۳ میلیون نفر در وطن خود آواره هستند و حدود ۱۷٫۶ میلیون نفر هم (اغلب در کشورهای همسایه) پناهنده هستند. در همین حال، بسیاری از درگیری‌های طولانی مدت حل‌نشده باقی ماندند، که معنی‌اش این است که افراد کمتری توانستند به وطن خود بازگردند. صدها هزار نفر از افغانستان، کلمبیا، جمهوری دموکراتیک کنگو، میانمار، سومالی و سودان به زندگی در تبعید ادامه می‌دهند، برخی چندین سال است و برخی بیش از چند دهه و حتی بعضی چند نسل است که در تبعید زندگی می‌کنند.

اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر

اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر  یک پیمان بین‌المللی است که در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در تاریخ ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ در پاریس به تصویب رسیده است. این اعلامیه نتیجه ی مستقیم جنگ جهانی دوم بوده و برای اولین بار حقوقی را که تمام انسان ها مستحق آن هستند، بصورت جهانی بیان می دارد. اعلامیه ی مذکور شامل ۳۰ ماده است که به تشریح دیدگاه سازمان ملل متحد در مورد حقوق بشر می‌پردازد. مفاد این اعلامیه حقوق بنیادی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی‌ای را که تمامی ابنای بشر در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند، مشخص کرده‌است. ماده 13 و 14 اعلامیه جهانی حقوق بشر مربوط به پناهندگان است که عبارت است از :

- ماده 13 اعلامیه جهانی حقوق بشر
1. هر کس حق دارد که در داخل هر کشوری آزادانه عبور و مرور کند و محل اقامت خود را انتخاب کند.
2. هر کس حق دارد هر کشوری و از جمله کشور خود را ترک کرده یا به کشور خود باز گردد.

- ماده 14 اعلامیه جهانی حقوق بشر
1. هر کس حق دارد در برابر تعقیب، شکنجه و آزار، پناهگاهی جستجو و در کشورهای دیگر پناه اختیار کند.
2. در موردی که تعقیب واقعا مبتنی به جرم عمومی و غیر سیاسی یا رفتارهائی مخالف با اصول و مقاصد ملل متحد باشد، نمی‌توان از این حق استفاده کرد.

20 ژوئن روزی متعلق به پناهندگان است، روزی که کنوانسیون پناهندگی سازمان ملل به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل رسید، در واقع این روز دو ماده 13 و 14 از اعلامیه جهانی حقوق بشر را به خود اختصاص داده است.

UNHCR  بزرگترین و رسمی‌ترین ارگان بین‌المللی درامور ساماندهی و حمایت از پناهجویان است

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR)
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل با نام مخفف (یو ان اچ سی آر) از جمله زیرمجموعه‌های سازمان ملل است. این کمیساریا که دفتر آن در ژنو سوئیس قرار دارد ۱۴ دسامبر سال ۱۹۵۰ به منظور محافظت و حمایت از پناهندگان و یاری رساندن در امر بازگشت یا اسکان مجدد آنها تاسیس شده است. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به عنوان جایگزین سازمان بین‌المللی پناهندگان و پیشتر از آن اداره کل نجات و توانبخشی سازمان ملل، تاسیس شده است. مهمترین وظیفه این کمیساریا، رهبری و هماهنگ نمودن فعالیت‌های بین‌المللی جهت محافظت و رفع مشکلات پناهندگان در سراسر جهان است.

کميساريای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد تلاش می‌کند به جهانيان يادآوری کند ميليون‌ها انسان پناهنده که مجبور به ترک خانه خود شده‌اند، با چه مشکلاتی روبرو هستند. براساس منشور "كمیساریای عالی پناهندگان"  تمامی افراد از حق خود برای درخواست پناهندگی و جستجوی پناه و مامن مطمئن در یک كشور دیگر، امكان برگشت داوطلبانه به كشور خود یا سكونت در یک كشور دیگر باید برخوردار باشند.

فعالیت‌های كمیساریا بر طبق قوانین و مقررات سازمان در چارچوب كنوانسیون سازمان ملل متحد است. كمیساریا سازمانی بی‌طرف بوده كه حمایت و كمک‌های خود را برای رفع نیازهای پناهندگان بدون توجه به نژاد، جنسیت، دین و دیدگاه‌های سیاسی آنها انجام می‌دهد. كمیساریا اهمیت ویژه‌ای به نیازهای كودكان داده و همچنین برای ارتقا و كسب حقوق برابر برای زنان و دختران تلاش می‌كند. به همین مناسبت، هرساله ازطرف مقامات سازمان ملل متحد درامور پناهندگان و برخی کشورهای مهاجرپذیر مراسم هایی برگزار می‌شود.

گفتنی است؛ سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) بزرگترین و رسمی‌ترین ارگان بین‌المللی درامور ساماندهی و حمایت از پناهجویان و پناهندگان جهان است و فعالیت گسترده‌ای در این خصوص دارد و به مسائل مربوط به پناهندگان رسیدگی می کند.

یکی از کشورهایی که تعداد زیادی پناهنده دارد جمهوری اسلامی ایران است، کشور ما دومین کشور پناهنده پذیر در دنیا است و در حال حاضر با  وجود خروج بسیاری از پناهندگان هنوز حدود 1 میلیون پناهنده دارد.

گردآوری : بخش فرهنگ و هنر بیتوته

منابع :

yjc.ir

fa.wikipedia.org

hamshahrionline.ir

 unhcr.org.ir