لالایی مخصوص ترکمن

مجموعه: فرهنگ زندگی

هــودی
((هودی یك واژه مركب است و از دو ماده ((هو)) + ((دی)) مشق شده است. ((هو)) به معنای ((خدا)) و ((دی)) فعل امر از مصدر گفتن، به معنی ((بگو)) می‌باشد. هودی یك اثر ادبی و در ردیف ادبیات شفاهی زنان و كودكان تركمن به شمار می‌رود.
هودی، آوای آرامش بخش كودكان است كه از درون مادران دلسوز تراوش می‌كند. هودی، نغمه دل‌نگیزی است كه كودكان را درون گهواره، به دنیای سكوت و آسایش سوق می‌دهد. در طول تاریخ حیات تركمن‌ها، ((هودی)) مادران دلسوز، با آهنگی زیبا و دلنشین، همواره در سر تاسر دشت سرسبز تركمن صحرا طنین انداز بوده است. هر كودكی با شنیدن نوای دلنواز هودی ((شیون)) را فراموش می‌كند و با لبخند ملیحی بر لب، به خواب آرامی ‌فرو می‌برد.
آوای هودی، نه تنها كودكان بلكه بزرگسالان را را تحت تاثیر قرار می‌دهد و آنان را نیز در آرامش وصف ناپذیری فرو می‌برد. چنانچه تاملی در درمان هودی داشته باشیم، به آرزوها و حدیث نفس مادران تركمنی پی می‌بریم كه همواره برای كودكان خود ((بهترین))ها را خواسته اند. آهنگ هودی ریتم خاصی دارد. همگامی ‌كه كودك شیون آغاز می‌كند، در ابتدا مادر، با صدای بلند شروع به خواندن هودی می‌كند. رفته رفته كه از ناله‌های كودك كاسته می‌شود مادر نیز صدای خود را قدری پاین‌تر می‌آورد. تا جایی كه پس از خفتن كودك به یك زمزمه زیر لب تبدیل می‌شود.
هودیها از انواع مختلف تشكیل یافته اند كه هر یك، مزامین خاصی دارند. مهمترین مفاهیم هودی عباتند از:

ستایش مادر از فرزند
آرزوی درونی مادر
چگونگی تربیت مادر
دعا برای كودك
اندزهای اخلاقی و ...
در ذیل، نمونه ای از هودی آمده است:
((در بیان تمجید و ستایش مادر از كودك))
منینگ گولین آی یالی
آیا گونه تای یالی
آغزیندن بیر سوز چیقسا
شكر آتیلان چای یالی

كودك گل من همچون ماه زیباست همتای ماه و خورشید است آنگاه كه به سخن در می‌آید سخنانش همچو چای شیرین است.
هـودی هـودی هـودی هو
هودی بالام هودی هو
دكــور دوور آت گلـیـــار
چیكینگ گور ونگ كیم گلیار
منینـگ بالام خان گلیــار
قانچیسیندان قان دامیپ
یـا لیغنـدان یـاغ دامیــپ
آتلاری ((آتار قوشدان))
قانـات لاری كـومیش دن
آتلا تارا آتلا تارا
آت لاری‌ها یبات لانار
آتلانار آوار گیدر
((سوغون)) لی داغا گیدر
سوغون آتار یولونگا
قانی دانار دونینگا
یاداپ آشیب گلنده
((نأنه نگ)) قربان جانینگا
هودی هودی، هودی هو
هودی بالام هودی هو

((اسب به تاخت در حال نزدیك شدن است. بنگرید چه كس می‌آید. فرزند مهتر من می‌آید. از مهمیزش خون می‌چكد. از دستارش روغن می‌چكد. اسبش پرنده، بالهایش از نقره، مهیا شده و سوار اسبش شكوه خاصی پیدا می‌كند. اگر به سیمای چو گل فرزندم، آفتاب بتابد، آسمان دلش ابری می‌شود. با اسبش به شكار می‌رود. به كوهی می‌رسد كه در آنجا گوزن وجود دارد. گوزنی شكار می‌كند. هنگامی‌كه خسته از شكار باز می‌گردد، مادر، قربان صدقه اش می‌رود.
هودی نغمه دل انگیزیست كه كودكان را درون گهواره به دنیای سكوت و آسایش سوق می‌دهد.